اثر باران اسیدی بر پاسخ‌های رشدی و فیزیولوژیکی گندم

باران اسیدی که شکل مرطوب آلاینده­ ای گازی تلقی می­شود، دراثر ترکیب آلاینده­ هایی مانند co2،  so2و no2 در اتمسفر با بخار آب در ابرها تشکیل می­شود. با افزایش غلظت این آلاینده­ ها در اتمسفر میزان باران اسیدی نیز رو­به ­افزایش است. باران اسیدی، که مخلوطی از اسیدهای سولفوریک، نیتریک و کربنیک است، در خاک موجب تغییراتی مانند کاهش ph، زدایش عناصر غذایی­، افزایش آزادسازی فلزات ­سمی و کاهش حاصل‌ خیزی خاک می­شود،که نتیجۀ آن اعمال اثرات منفی بر گیاهان است. در مطالعۀ حاضر طی یک دوره 32 روزه، گیاهان گندم تحت آبیاری و برگ ­پاشی با 4 تیمار باران اسیدی حاوی اسیدسولفوریک و اسیدنیتریک با ­phهای 2/5 و 3/5 و 4/5 و 5/6 قرار گرفتند، درحالی­که گیاهان شاهد با آب معمولی با 4/7=phآبیاری شدند. طبق نتایج، گیاهان­ شاهد در تمام شاخص­های رشدی و فیزیولوژیکی بهتر از گیاهان تیمار باران اسیدی با ph­های 2/5 و 3/5 بودند. همچنین گیاهان تیمار­شده با باران اسیدی در ph­های 5/6 و 4/5، به غیر از شدت ­فتوسنتز، محتوای رنگیزه­ها و قندهای محلول در دیگر فاکتورها در سطح پایین‌تری از گیاهان شاهد قرار داشتند. همچنین درph های 3/5 و 2/5 ایجاد لکه­ های سفید در هر­دو سطح برگ، خشک ­شدن راس و کنار­های برگ نیز مشاهده شد.

Effect of acid rain on growth and physiological responses of wheat

Acid rain, which is a wet form of gaseous air pollutants, is formed when air pollutants such as SO2, NO2, CO2 in the atmosphere combine with water vapor of clouds. With the increase of concentration of these pollutants, the amount of acid rain increases. Acid rain, which is the mixture of sulphuric, nitric and carbonic acids, results in some changes in the soil such as decrease in pH, uncommon nutrient liberation, increase of release of toxic metals and the decline in the fertility of soil. These impacts have negative effects on plants. In the present work wheat plants were irrigated and leaf sprayed with four treatments of acid rain which contain sulphuric and nitrics acids with the pH of 2.5, 3.5, 4.5, 5.6 for a period of 32 days, whereas, control plants were irrigated and leaf sprayed by normal water with a pH of 7.4. According to the results we have obtained, control plants in whole growth and physiological indexes were better than those plants treated by acid rains with the pH of 2.5 and 3.5. Moreover, the plants treated by acid rain with the pH of 4.5 and 5.6, were lower in other factors except photosynthetic rate, pigment content and carbohydrate content than control plants. Also acid rains with the pH of  2.5 and 3.5 caused white spots in both surfaces of  leaf and tip and border atrophy.