اثرات منابع متفاوت پتاسیم و کلسیم بر عملکرد و تعادل یونی گوجه‌فرنگی تحت تنش شوری درکشت هیدروپونیک

اکثر اراضی کشاورزی ایران در مناطق خشک و نیمه خشک قرار داشته و جزو خاک های شور محسوب می شوند. به منظور بررسی تاثیر متقابل شوری، منابع پتاسیم و کلسیم بر رشد و عملکرد گوجه ‌فرنگی آزمایشی فاکتوریل در قالب بلوک‌ های کامل تصادفی در شرایط هیدروپونیک در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل شوری در سه سطح (0، 20 و 40 میلی ‌مولار کلریدسدیم)، پتاسیم از دو منبع کلرید و نیترات (0 و 15 میلی ‌مولار) و کلسیم از منابع کلرید و نیترات (0 و 10 میلی ‌مولار) بودند. با افزایش سطح شوری شاخص‌ های رشد شامل ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، تعداد گل و میوه و کلروفیل برگ کاهش یافت. استفاده از نیترات کلسیم در شوری 40 میلی مولار کلرید سدیم سبب افزایش به ترتیب 55 و 95 درصدی وزن خشک اندام هوایی و ریشه گیاهان شد. همچنین کاربرد نیترات کلسیم در بیشترین غلظت نمک سبب افزایش 75 درصدی کلروفیل کل شد. آنالیز داده ‌ها نشان دادکه با افزایش شوری غلظت سدیم در ریشه و ساقه افزایش و غلظت پتاسیم در اندام ریشه کاهش یافت ولی محتوای پتاسیم اندام هوایی تحت تاثیر شوری قرار نگرفت. استفاده از نیترات کلسیم در شوری 40 میلی مولار کلرید سدیم سبب کاهش 23 درصدی غلظت سدیم ریشه نسبت به گیاهان تیمار شده با 40 میلی مولار کلرید سدیم گردید. بنابراین با توجه به یافته های به دست آمده می توان بیان کرد که از بین منابع پتاسیم و کلسیم به نظر می‌ رسد استفاده از نیترات کلسیم در مقایسه با موارد دیگر با افزایش کلروفیل کل، وزن خشک و تعدیل در نسبت ‌های یونی می تواند اثرات شوری را در گیاه گوجه فرنگی کاهش دهد.

The effects of different sources of potassium and calcium on yield and ionic balance of tomatoes under salinity stress in hydroponic cultivation

Most of agricultural lands in Iran are located in arid and semiarid regions and are considered as saline soils. In order to investigate the interaction of salinity as well as potassium and calcium on the growth and yield of tomato plants, a factorial experiment was perfected in the form of randomized complete blocks, in hydroponic conditions, with three replicates per treatment. Experimental factors include salinity at three levels (0, 20, and 40 mM NaCl), potassium content form chloride, nitrate (0 and 15 mM), and calcium from chloride, and nitrate (with 0 and 10 mM (. The studied growth factors, including plant height, stem diameter, number of leaves, flowers and fruits and leaf chlorophyll decreased with increase NaCl. Treatment plants with Ca (NO3)2 at 40 mM NaCl, increased the shoot and root dry weight by 55% and 95%, respectively. In addition, application of Ca (NO3)2 in the medium with maximum salinity concentration resulted in an increase of 75% in chlorophyll content. The analysis of data showed that the increase of salinity was accompanied with increase sodium content level of tomato plants. However, the root potassium was observed to decrease. On the contrast to the root, potassium content showed no change in the organs from the root upwards. Also, the use of Ca (NO3)2 with 40 mM NaCl reduced Na+ content by 23% compared with plants treated only with 40 mM NaCl. According to the results, it seems that application of Ca (NO3)2 may improve chlorophyll content, dry weight, and modulate ion hemostasis and decreased the negative of salt stress in tomato plants.