بررسی ریخت‌شناسی، تشریحی و مولکولی دو واریته از گونه tamarix tetragyna در ایران

سرده گز با حدود 54 گونه بزرگترین سرده تیره گزیان است. یکی از گونه های این سرده، گونه tamarix tetragyna است که در منابع مختلف با استفاده از صفات ریخت شناسی دو واریته t. tetragyna var. meyeri boiss. و t. tetragyna var. deserti برای آن ذکر شده است. به دلیل وجود هم‌پوشانی در صفات استفاده شده در کلید‌های شناسایی برای جدایی این دو واریته، استفاده از مطالعات دیگر هم‌چون مطالعات تشریحی و مولکولی و هم‌چنین یافتن صفات موثرتر ریخت‌شناسی برای جدایی دو واریته می‌تواند حائز اهمیت باشد. در این پژوهش به منظور تایید وجود دو واریته در ایران نمونه ‌های گیاهی جمع آوری و با استفاده از مطالعات ریخت‌شناسی، تشریحی و مولکولی مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور انجام مطالعات ریخت شناسی 6 صفت کمی و کیفی در 12 نماینده از این دو واریته مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز anova تفاوت معنی داری را بین صفات مورد بررسی نشان داد. برای مطالعات تشریحی در این دو واریته 10 صفت در 4 نماینده از دو واریته مورد بررسی قرار گرفت که این صفات نیز تفاوت معنی داری را نشان دادند. آنالیز amova بر اساس مطالعات مولکولی با استفاده از نشانگر scot تفاوت معنی داری در بین دو واریته نشان داد. نمودار pca biplot برای نشان دادن متغیرترین صفات در مطالعات ریخت‌شناسی و تشریحی رسم شد. نمودار های خوشه‌ای مختلف برای نشان دادن جدایی مرز بین واریته ‌ها در هر سه مطالعه رسم شدند. این نتایج نشان داد که استفاده از صفات تشخیصی مناسب در مطالعات ریخت شناسی و تشریحی و هم‌چنین استفاده از نشانگرهای مولکولی می‌تواند در نشان دادن جدایی مرز این دو واریته موثر باشد.

A morphological, anatomical and molecular study of two varieties of Tamarix tetragyna in Iran

Tamarix is the largest genus in the family Tamaricaceae with about 54 species. T. tetragyna var. meyeri and T. tetragyna var. deserti were previously reported from Iran. Due to the presence of overlapping features in the previously designed identification keys for the separation of these two varieties, it could be helpful to use other characters and character states derived from other sources, such as anatomical and molecular studies, in addition to find more effective morphological features for the separation of the two varieties. Therefore, the present study aimed to differentiate these two presumed varieties by multiple approaches using morphological, anatomical and molecular data. For morphological study, 6 quantitative and qualitative characters were examined in 12 samples of the two varieties. ANOVA analysis showed a significant difference between the studied characters. For anatomical study, 10 traits were examined in 4 samples of the two varieties, which also showed a significant difference. AMOVA analysis based on molecular studies using Scot marker showed a significant difference between the two varieties. The PCA biplot show the most variable traits in morphological and anatomical studies. For varieties delimitation, different clustering methods were drawn in all three studies. The results of this study showed that the use of appropriate diagnostic traits in morphological and anatomical studies as well as the use of molecular markers can be effective in showing the separated boundaries of the two varieties studied.