شیوع و شدت انگل‌های خونی کوکسیدیایی در سه گونه از مارمولک‌های استان مرکزی، ایران

انگل‌های کوکسیدیایی (apicomplexa: coccidia) تقریبا از تمام گروه‌های مهره‌داران گزارش شده است. این انگل‌ها ممکن است باعث اثرات اکولوژیکی و پاتولوژیکی شدیدی بر روی میزبان شوند. انگل‌های خونی جنس‌های شلاکیا و لانکستره لا، چرخه کامل زندگی خود را در میزبان خزنده طی می‌کنند و سپس یک مرحله خاموش را در بافت میزبان خونخوار (عموما هیره یا پشه) باقی می‌مانند تا توسط میزبان خزنده بعدی بلعیده شوند. به هرحال شیوع و شدت این انگل‌ها در بیشتر نواحی پراکنش آن به میزان کمی شناخته شده است. با این هدف، برای اولین بار شیوع و شدت این انگل‌ها را در سه گونه از مارمولک‌های استان مرکزی ایران شامل trapelus lessonae ، ophisops elegans و eremias monticola مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خون از سیاهرگ دمی 51 مارمولک بوسیله سرنگ انسولین جمع‌آوری شد. اسمیرهای خونی خشک شد، پس از تثبیت نمونه ها در الکل متانول، به وسیله محلول گیمسا رنگ‌آمیزی و سپس با میکروسکوپ نوری و با عدسی 100 مورد بررسی قرار گرفت. آلودگی به انگل‌های هموکوکسیدیایی خانواده لانکستره لیدا در خون 41 درصد از 51 نمونه مارمولک آزمایش شده مشاهده شد. میانگین شدت آلودگی در سه گونه بین 0/05 -0/03 درصد متغیر بود. این بررسی شیوع و شدت نسبتا بالای این انگل‌های خونی را در مارمولک‌های نواحی مرکزی ایران نشان داد. این نتایج پیش بینی می‌کند که میزبان‌های مناسب برای انتقال این انگل در این نواحی پراکنش دارند. بنابراین توصیه می شود در تحقیقات آینده از مارکرهای ژنتیکی جهت شناسایی دقیق تر انگل ها استفاده شود.

Prevalence and intensity of coccidian blood parasite infection in three species of lizards from Markazi Province, Iran

Coccidian (Apicomplexa: Coccidia) parasites have been reported in almost all groups of vertebrates. These parasites may cause serious ecological and pathological effects to their hosts. Reptiles were found the be the host of the parasites of the genera Schellackia and Lankesterella, as these parasites undergo their entire life cycle in the reptilian body, with an intermediate stage of dormancy in the tissues of a hematophagus transmitter (generally a mite or a mosquito), until the next reptilian host swallows the infected insect. However, very little is known about the prevalence and intensity of these parasites in most of their distribution area, which is the focus of the current study. To do so, the prevalence and intensity of these blood parasites in three species of lizards, including Ophisops elegans, Trapelus lessonae and Eremias monticola from Markazi Province of Iran were investigated. Samples of blood were collected from the caudal vein of 51 lizards of the aforementioned species by insulin syringes, then the blood smears were dried, fixed with methanol and stained with Giemsa solution. Prepared blood samples were then examined by means of light microscopy, using a 100 × magnification objective lens. 41 percent of the 51 examined samples were found to be infected by haemococcidians blood parasites from the family Lankesterellidae. The mean intensity of parasites in the three species were between 0.030.05%. The investigation revealed a relatively high percentage of prevalence and intensity of blood parasites in lizards of central part of Iran. The results showed the presence of a complete set of various vectors for the spread of haemoparasites in the area. Therefore, future researches are strongly recommended to utilize genetic markers in order to obtain a better identification of the parasites.