بررسی فون مارهای منطقه شکارممنوع طالو و شیربند در استان سمنان، ایران

منطقه شکار‌ممنوع طالو و شیربند در 12 کیلومتری شمال شرقی شهر دامغان در استان سمنان در جنوب سلسله جبال البرز واقع شده و از آب و هوای سرد و خشک در زمستان و گرم و خشک در تابستان برخوردار است. این منطقه دارای تنوع زیستی غنی بخصوص در فون خزندگان است. تاکنون، 22 گونه مار از کل استان سمنان گزارش شده است. با توجه به اینکه مطالعه دقیقی در منطقه شکار‌ممنوع طالو و شیربند صورت نگرفته است، تحقیق حاضر به منظور بررسی فون مارهای این منطقه از فروردین تا اواخر آبان‌ماه 1393 انجام شد. نمونه‌برداری با استفاده از دست (با رعایت نکات ایمنی)، چوب مارگیری و قلاب انجام گرفت. نمونه‌ها بعد از انتقال به آزمایشگاه دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، شناسایی و عکس‌برداری شدند. شش صفت متریک و مریستیک در آن‌ها اندازه‌گیری شد و با استفاده از نرم‌افزار spss17 و excel مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مجموع، 45 نمونه مار جمع‌آوری شد که متعلق به 10 گونه، هشت جنس و چهار خانواده بودند. گونه‌ها عبارتند از:platyceps karelini karelini (brandt 1838) ، platyceps rhodorachis rhodorachis (jan in filippi 1865)، platyceps ventrimaculatus ventrimaculatus (gray 1834)،hemorrhois ravergieri (m eacute;n eacute;tries 1832) ،telescopus fallax iberus eichwald 1831، spalerosophis diadema cliffordii (schlegel 1837)، psammophis schokari (forskal 1775) ، eryx miliaris (pallas, 1773)،macrovipera lebetina obtusa (dwigubsky 1832) ، (dum eacute;ril, bibron dum eacute;ril 1854) pseudocarastes persicus. بیشترین فراوانی مربوط به شترمار و کمترین فراوانی مربوط به سوسن‌مار بوده است. تمامی این گونه‌ها برای اولین‌بار از این منطقه گزارش می‌شوند. گونه eryx miliaris نیز برای اولین‌بار از استان سمنان گزارش می‌شود. در ایران هشت گونه آندمیک وجود دارد که فقط گونه مار شاخ‌دار ایرانی (pseudocarastes persicus) در منطقه مورد مطالعه یافت شد.

The study of the snake fauna of Taloo and Shirband hunting prohibited area in Semnan Province, Iran

Taloo and Shirband hunting Prohibited area is located 12 kilometers NorthEast of Damghan in Semnan Province, south of the Alborz Mountain Chains. It has a cold and dry climate in the winter and warm and dry in the summer. This area has a rich biodiversity, especially in its reptilian fauna. 22 snake species were reported so far from Semnan Province. However, no comprehensice study was executed on the snake flora in Taloo and Shirband hunting prohibited area before the present study. Therfore, the present research was carried out in order to identify the snake fauna by collecting relevant specimens from March to late November of 2014. Sampling was done manually (with safety precautions) by sticking and hooking. The live specimens were identified and photographed and transferred to the laboratory of Islamic Azad University, Damghan Branch. Six metric and meristic traits were measured and analyzed using SPSS17 and Excel softwares. A total number of 45 snake specimens were collected which were belong to 10 species, 8 genera and 4 families, including: Platyceps karelini karelini (Brandt 1838), Platyceps rhodorachis rhodorachis, Platyceps ventrimaculatus ventrimaculatus (Spotted Flatheaded Snake); Hemorrhois ravergieri (Ravergier rsquo;s Snake), Telescopus fallax iberus (Iberian TigerSnake), Spalerosophis diadema cliffordii (Clifford rsquo;s Diadem Snake), Psammophis schokari (Schokari Sand Racer), Eryx miliaris (Dwarf Sand Boa), Macrovipera lebetina obtusa (Blunt Viper) and Pseudocarastes persicus (Persian False Horned Viper). The highest frequency belonged to Spalerosophis diadema cliffordii and the lowest frequency belonged to Telescopus fallax iberus. All species were reported for the first time from the studied area and Eryx miliaris was reported for the Semnan Province faunafor the first time. Out of 8 endemic species of snakes in Iran, only Pseudocarastes persicus was observed in the area.