اثر ریخت شناسی و بیوشیمیایی کمبود فسفات روی ارقام مختلف لوبیای چیتی

فسفر یکی از عناصر ضروری برای رشد و تولید محصول در گیاهان است. از آنجایی که خاک های کشاورزی ایران غالبا آهکی و محتوی فسفات قابل دسترس در این خاک ها بسیار پایین است، کمبود فسفات به عنوان یک محدودکننده عمده غذایی شناخته شده است و به کارگیری کودهای فسفاته برای تولید محصول مناسب ضروری است. به علاوه، به کارگیری کود فسفاته باعث آلودگی منابع آبی و خاک می شود، بنابراین، باید استراتژی هایی به کار برد که استفاده از کودهای فسفاته کاهش داده شود. شناسایی ژنوتیپ های متحمل تر به کمبود فسفات در خاک، یک استراتژی ارزان قیمت برای ترویج کشاورزی پایدار در خاک های کم حاصلخیز است. در این مطالعه، پاسخ های ریخت شناسی و بیوشیمیایی پنج رقم زراعی لوبیا چیتی (تلاش، محلی خمین، صدری، کوشا و لاین ks21191) به دو سطح واجد فسفات کافی و کمبود فسفات تحت بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که وزن تر و خشک و طول اندام های هوایی در ارقام لوبیای تحت شرایط کمبود فسفات به میزان قابل ملاحظه ای از میزان آن‌ها در شاهد پایین تر بود. در حالی که طول ریشه در ارقام تحت کمبود فسفات از شاهد بیش‌تر بود. در شرایط کمبود فسفات، کم‌ترین و بیش‌ترین میزان فسفر کل به ترتیب در رقم محلی خمین و تلاش مشاهده شد. تحت شرایط کمبود فسفات، فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در ریشه و کاتالاز در برگ به میزان قابل ملاحظه ای افزایش نشان داد. در مجموع، رقم های محلی خمین و تلاش به ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین تحمل به شرایط کمبود فسفات را نشان دادند.

The morphological and biochemical effect of phosphate deficiency on different cultivars of common bean (Phaseolus vulgaris)

Phosphorus is an essential nutrient for plant growth and productivity. Since agricultural soils in Iran are predominantly calcareous with very low available Pi content, Pi deficiency has been considered to be a major nutritional constraint for crop production, thus, the application of Pifertilizers is essential for satisfactory crop production. The application of Pifertilizers contaminates soil and water resources. Therefore, the application of Pifertilizers should be reduced through some efficient strategies. The identification of genotypes more tolerant to Pi deficiency is an important lowcost strategy to promote sustainable agriculture in low fertility soils. In this study, the morphological and biochemical responses of five cultivars of common bean (Talash, Mahali Khomein, Sadri, Kosha and Line Ks21191) were evaluated under Pi sufficiency and Pi deficiency. Under Pideficient conditions, fresh and dry weights and shoot length were lower while root length was higher in comparison with Pisufficient conditions. Under Pideficient conditions, the highest and lowest levels of total P were observed in Mahali Khomein and Talash, respectively. The activities of superoxide dismutase and peroxidase in root and catalase in leave showed remarkable increase under Pideficient conditions. In conclusion, Mahali Khomein and Talash were the most and the least Pideficient tolerant cultivars, respectively.