سازش پذیری تطبیقی بوم شناختی-تشریحی دو گونۀ گون خاک های گچی

گونه astragalus semnanensis از گون های خاردار از بخشۀsemnanensis و گونه astragalus fridae ازگون های بدون خار از بخشۀ incani هستند. این دو گونۀ انحصاری منطقۀ گچی غرب سمنان محسوب می شوند. علاوه بر مطالعات اندک صورت گرفته دربارۀ ریخت شناسی این دوگونه، ارتباط تشریح، پراکنش و سازش پذیری آنها با عوامل خاک و ارتفاع مطالعه نشده است که مقایسۀ آن هدف این مطالعه است. در این مطالعه تاثیر ارتفاع و وضعیت فیزیکوشیمیایی خاک بر ویژگی های تشریح، ریخت شناسی و ریزریخت شناسی این دوگونه درقالب تحلیل های rda وcca در نرم افزارcanoco 4.5 و نیز شناسایی گونه های گچ زی همراه انجام شد. مقایسه تحلیل های rda نشان داد گچ بیشترین تاثیر مثبت را بر فراوانی هردو گونه و ارتفاع تاثیر مثبت بسیاری بر فراوانی گونۀ fridae .a دارد و بر فراوانی گونۀ a.semnanensis، که اغلب در ارتفاعات پایین تر می روید، اثر منفی می گذارد. هر دوگونه گچ را در سطح روپوست ریشه نگه می دارند و بخشی از گچ واردشده در پارانشیم برگ به صورت کریستال های سولفات کلسیم تجمیع می شوند. سازش پذیری سطح برگ به صورت کرک های متراکم و بلندتر و پایه چسب در a. semnanensis و در fridae a. قطورتر و میان چسب است. افزایش غلظت منیزیم، پتاسیم، ec، سدیم و caco3 باعث کاهش فراوانی هردوگونه می شود. گونه هایی مانند cymosum acantholimonو prunus lycioides همراهی خوبی با جامعۀ a.semnanensis دارند. گونه های moltkia gypsaceae و euphorbia gypsicola نیز همراهی خوبی با astragalus fridae دارند.

Ecological-anatomical comparative adaptability of two gypsophylic Astragalus species of gypsum soils

Astragalus semnanensis Bornm. Rech. belongs to sect. Semnanensis, of thorny astragali and A. fridae, of nonthorny astragali, belongs to sect. Incani are the only endemic gypsophyllic species in western Semnan. The morphological and systematical studies available on these two species are scarce. Nor have the anatomical, distribution and adaptive capabilities in relation to soil and elevation of these species been investigated yet. Therefore, this study is aimed to comparatively investigate these features. The effect of soil and elevation on the anatomy, morphology and micromorphology of the leaves of both species, as well as associated plant species, were analyzed using RDA and CCA analytical methods, Canoco 4.5 software. Comparison of RDA analysis of both species indicated that gypsum had the highest effect on the abundance of both species, while elevation had a strongly positive correlation with A. fridae and a negative correlation with A. semnanensis. Both species adsorb gypsum on their epidermis and part of the gypsum absorbed is accumulated in leaf parenchyma cells as calcium sulfate crystals. Adaptability of leaf surface is in the form of long and dense hairs which, in A. semnanensis, are longer and basifixed and, in A. fridae, thicker and medifixed. Increase in soil Ec and Na, K and Mg content and content of CaCO3 reduce both species abundances. Species such as Acantholimon cymosum and Prunus lycioides were found to be associated with A. semnanensis and species such as Moltkia gypsaceae and Euphorbia gypsicola with A. fridae.