شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر استقرار منشور شهروندی در دستگاه های دولتی ایران

هدف: این پژوهش با توجه به ضرورت استقرار منشور شهروندی در دستگاه‌های اجرایی ایران، با هدف شناسایی و اولویت‌بندی عوامل اثرگذار بر استقرار منشور شهروندی انجام شده است. طرح پژوهش/ روش‎شناسی/ رویکرد: رویکرد این پژوهش، کمّی است و با تحلیل عاملی اکتشافی در 35 دستگاه اجرایی ایران، عوامل اثرگذار بر استقرار منشور شهروندی را شناسایی و دسته‌بندی کرده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عوامل اثرگذار بر استقرار منشور شهروندی در دستگاه‌های اجرایی ایران به‎ترتیبِ بیش‎ترین تا کم‎ترین میزان تاثیر، در هفت دسته متغیر شامل: سطح توسعه‌یافتگی و آگاهی شهروندان؛ تمایل کارکنان و توان سازمان؛ اعتماد شهروندان به منابع و خط‎مشی حمایتی دولت؛ شبکه و زیرساخت فرهنگ نهادی مناسب؛ فرهنگ ابهام‌گریزی، فاصله قدرت و تعهد رهبری؛ حقوق شهروندی؛ و پیچیدگی قوانین و انگیزۀ مقامات دولتی است. ارزش/ اصالت: این پژوهش نظر به اهتمام دولت‌های گذشته در استقرار منشور شهروندی در دستگاه‌های اجرایی کوشیده تا با شناخت و اولویت‌بندی عوامل اثرگذار بر استقرار منشور نقش بسزایی داشته باشد. بنابراین، با کاربست مطالعات نظری، دیدگاه‌های خبرگان و نظرات جامعه، همه متغیرهای اثرگذار بر استقرار منشور در دستگاه‌های دولتی ایران را با رویکرد بومی و ایرانی بکار برده است. تاکنون پژوهش جامعی در این حوزه با لحاظ همه جوانب و متغیرهای اثرگذار انجام نشده بود. بنابراین، یافته‌های این پژوهش می‌تواند به عنوان مرجع توسعه دانش نظری و کاربردی در زمینۀ ارتقای خدمات دستگاه‌های اجرایی و صیانت از حقوق شهروندان، به ارتقای شفافیت و پاسخگویی در نظام اداری کمک کند. پیشنهادهای اجرایی/ پژوهشی: با توجه به مدل به‎دست‎آمده، عوامل اثرگذار بر استقرار منشور شهروندی در بخش دولتی ایران شناسایی و ارائه شدند و مسئولان اجرایی در استقرار مدل می‌بایست بیش‎ترین همت خود را نخست بر ارتقای سطح توسعه‌یافتگی و آگاهی شهروندان با پشتیبانی عمومی و کاربست ظرفیت‌ها و خدمات ‌ارائه‎شدنی دستگاه‌ خود بگذارند و سپس تمایل کارکنان و توان سازمان خود را برای استقرار موفقیت‌آمیز منشور بالا برند. 

identifying and prioritizing factors affecting the implementation of the citizen’s charter in iranian state agencies

purpose: considering the importance of a citizen’s charter in the state organizations of iran, this study is conducted with the aim of identifying and prioritizing the factors affecting its successful implementation.methodology: the approach of this research was quantitative and by conducting exploratory factor analysis in 40 organizations, factors affecting the deployment of citizen’s charter were identified and categorized.findings: results indicate that the factors affecting the implementation of the citizen’s charter can  be categorized into seven classes of variables which are, from the highest to the lowest effectiveness, as follow: 1. the level of development and awareness of citizens, 2. employees’ willingness and organizational strength, 3. citizens’ trust in governmental resources and supportive policies, 4. network and infrastructure of appropriate institutional culture, 5. culture of ambiguity avoidance,  power distance and leadership commitment, 6. citizenship rights, 7. complexity of laws and motivation of government officials. originality: regarding the efforts of previous governments in establishing a citizen’s charter, this study has tried to play a significant role by identifying and prioritizing the effective factors to reach this end. this study is unique in its contribution to create a native citizen’s charter by combining theoretical studies, experts’ thoughts as well as the society’s perspectives. as a result, the findings of this research can improve transparency in government accountability by playing a role as a reference for theoretical and practical knowledge on the promotion of state agencies’ services and supporting citizens’ rights.implications: according to the obtained model and the presented factors affecting the establishment of the citizen’s charter in the public sector of iran and in order to successfully deploy the charter, the executives are expected to do their best firstly, to upgrade the citizen’s development and awareness through utilizing capacities and plausible services, and secondly, improve the personnel’s willingness and the organization’s capabilities.