روند رسیدگی جنسی ماهی بالغ نر شاه کولی دریای خزر (alburnus chalcoides (güldenstädt, 1772 مهاجر به تالاب انزلی

شاه کولی a.chalcoides از جمله مهمترین ماهیان استخوانی دریای خزر است که به منظور تولید مثل به تالاب انزلی مهاجرت می نماید. تحقیق حاضر، جهت مطالعه بیولوژی تولید مثل مولد نرشاه کولی مهاجر به تالاب انزلی از اسفند 1392 لغایت خرداد 1393 انجام شد. تصاویر میکروسکوپی بافت شناسی بیضه و میزان هورمون های استروئیدی جنسی 16 عدد ماهی نر بالغ بررسی شد. نتایج تصاویر بافت شناسی نشان داد که بیضه ماهی از نوع لوبولار می باشد و ماهیان مرحله قبل از اسپرم ریزی در ابتدای مرحله اسپرم ریزی فعال قرار داشتند. در نمونه های بافتی علاوه بر مشاهده اسپرماتوگونیای اسپرماتوسیتی (sg)، مراحل مختلف اسپرماتوژنز (sc, st, sz) نیز، به صورت اندک قابل مشاهده بود. در حالی که مراحل ابتدایی اسپرماتوژنز (sc1, sc2) و اسپرماتوگونی در ماهیان در حال اسپرم ریزی، وجود نداشت و لومن پر از اسپرماتوزوآ بود که نشان دهنده مرحله انتهایی اسپرم ریزی فعال می باشد. میزان هورمون تستوسترون در ماهیان در حال اسپرم ریزی ng/ml 12/13±0/68 بوده و مقدار آن در ماهیان مرحله قبل از اسپرم ریزی 8/77±0/55 ng/ml بود. غلظت هورمون 17 بتااسترادیول در مولدین درطی دوره اسپرم ریزی افزایش یافته و مقدار آن در مرحله قبل از اسپرم ریزی و ماهیان درحال اسپرم ریزی به ترتیب ng/ml 2/27±0/44 و ng/ml 2/87±0/33 اندازه گیری شد. هورمون پروژسترون درطی دوره اسپرم ریزی در هر دو مرحله دارای غلظت کمی بود، اما در مرحله درحال اسپرم ریزی مقداری افزایش یافت. با توجه به بالا بودن مقدار هورمون تستوسترون در زمان اسپرم ریزی و با مقایسه سایر گزارشات مرتبط، احتمالاً در شاه کولی نر نقش فیزیولوژیک تستوسترون بیشتر در اسپرم ریزی است تا در اسپرماتوزوآ و می تواند شاخص خوبی برای مرحله اسپرم ریزی فعال باشد.

Studying the process of sexual maturation of caspien sea adult male Shemaya Alburnus chalcoides (Güldenstädt, 1772) migratory to Anzali Wetland

Shemaya (Alburnus chalcoides) is the most important bony fishes in the Caspian Sea that migrate to breed in Anzali wetland. The present study was conducted in order to study reproductive biology in male migrant Shemaya to Anzali wetland during spawning phase from March 2013 to Jun 2014. Microscopic images of histological gonad and rate of sex steroid hormone in 16 numbers of adult male fish were studied. Results showed that the testis of fish was lobular. The result of histological image inmale fish showed that gravid fish was in the beginning of active spawning phase, and the spermatogonia (SG) in addition with different stage of spermatogenesis (Sc, St, Sz) were poorly observable in their tissue sle. This is while there was not observed primary stage of spermatogenesis (Sc1, Sc2) and spermatogonia in spawning fish andtheir lumen was full of spermatozoa that indicated the final stage of spawning. The result of sex steroid hormones showed that the rate of testosterone hormone in spawning fish was 12.13plusmn 0.68 ng/ml and in gravid fish its value was calculated as 8.77plusmn 0.55 ng/ml (P<0/05). The level of 17betaestradiol during spawning phase increased and its value in gravid fish and ripe fish were 2.27plusmn 0.44 and 2.87plusmn 0.33 ng/ml (P<0/05), respectively. The level of progesterone hormone was little both in ripe fish and gravid fish, but it increased a bit in spawning fish (P<0/05). According to the high value of testosterone during the spawning phase and the result of other investigations, probably the physiologic role of testosterone is more in spermiation than spermatozoa in male Shemaya and it can be a good indicator for active spermiation.