مطالعه استخوان شناسی سیاه ماهی توئینی (capoeta damascina valenciennes, 1842) حوضه دجله

جنس سیاه ماهی (capoeta) از جمله آرایه های پیچیده از نظر آرایه شناسی در آب های داخلی ایران می باشد. در بین اعضای این جنس، مقایسه ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی اعضای گونه سیاه ماهی توئینی (capoeta damascina) در حوزه های مختلف علیرغم وجود برخی تفاوت ها، امکان جداسازی آنها را براساس این ویژگی ها نمی دهد. از این رو استخوان شناسی در آنها به عنوان یک ویژگی مهم در بررسی مطالعات تاکسونومی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. همچنین شناخت ویژگی های استخوان شناختی ماهیان بویژه ساختار سر در درک ویژگی های زیستی از قبیل تغذیه و تنفس نیز کاربرد دارد. بنابراین این مطالعه با هدف بررسی استخوان شناسی سیاه ماهی توئینی از حوضه دجله به اجرا در آمد. برای این تحقیق تعداد 20 قطعه نمونه از رودخانه قشلاق توسط الکتروشوکر نمونه برداری گردید. نمونه ها پس از بیهوشی در فرمالین 10 درصد بافری تثبیت و سپس برای مطالعه استخوان شناسی رنگ آمیزی و شفاف سازی شدند. در این تحقیق بررسی ساختار استخوانی سیاه ماهی توئینی بررسی و توصیف گردید. ساختار اسکلتی این گونه تفاوت هایی را در فرم استخوان های فکین، مربعی، ساده، اطراف پروانه ای، بخش های مختلف استخوان قاعده ای پس سری و اوروهیال با دیگر کپور ماهیان نشان داد که می توانند به عنوان ویژگی های استخوان شناسی قابل تشخیص آن در نظر گرفته شوند. با توجه به عدم کارایی صفات اندازشی و شمارشی در مطالعات آرایه شناختی اعضای این گونه نتایج این تحقیق می تواند بعنوان پایه ای برای مطالعات آتی اعضای این آرایه مورد استفاده قرار گیرد.

Study of osteological characteristics of Tuini fish (Capoeta damascinav alenciennes,1842) from Tigris basin

The genus Capoetais considered being a complex taxa of Iranian freshwater fishes in terms of taxonomy. Among the members of this genus, comparing morphometrics and meristic characteristics of Tuini fish (Capoeta damascina) from different basins do not allow their distinction despite some differences. Hence, osteological features can be considered as an important characteristic to investigate their taxonomy. In addition, knowledge of osteological features, particularly cephalic structures, can be use in understanding their biological features, such as feeding and respiration. Therefore, this study was aimed to describe osteological characteristics of Tuini fish from Tigris basin. To do so, 20 specimens were collected from the Gheshlagh River using electro fishing. Specimens were fixed into 10 percent buffered formalin after anaesthetizing and then cleared and stained for osteological examinations. The skeletal structure of this species showed differences in form of some bony elements including jaws, quadrate, symplectic, parasphenoid, various parts of occipital region and urohyal in comparison with other cyprinids which can be considered as discernible osteological characters of this species. Regarding the weakness of morphometric and meristic traits for taxonomic study of the member of C. damascina, the findings of this research can be set as the basis for future taxonomic studies of this taxon.