مقایسه برخی خصوصیات ریخت سنجی و پویایی جمعیت های گاوماهی شنی (Neogobius pallasi (Berg, 1916 در نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد گلستان

گاوماهی شنی ، یکی از گونه های خانواده گاوماهیان (gobiidae) است که پراکنش وسیعی در حوضه جنوبی دریای خزر و رودخانه های منتهی به آن دارد. هدف از این پژوهش، تعیین برخی پارامترهای ریخت سنجی گاوماهی شنی و صفات مناسب جهت جداسازی جمعیت های احتمالی آن در نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد است. به این منظور، جنس های نر و ماده در 5 گروه سنی +0 تا +4 دسته بندی شدند. 7 صفت شمارشی و 31 صفت ریخت سنجی در 104، 30 و 62 نمونه به ترتیب از نهرهای کبودوال، زرین گل و شیرآباد در تابستان 1387 بررسی شد. در مقایسه صفات ریخت سنجی بین ماهیان، تفاوت های معنی داری بین نمونه ها در سه نهر مشاهده شد (0/05 > p)، اما روش تجزیه به مولفه های اصلی (pca)، نشان داد که صفات معدودی در جداسازی جمعیتی نقش دارند. تنها صفات عرض دهان، آرواره تحتانی و فوقانی دارای ضرایب عاملی بالاتر از 0/75 بودند. به نظر می رسد، نمونه های کبودوال و زرین گل همپوشانی بیشتری نسبت به نمونه های گاوماهیان شیرآباد داشته باشند که با فاصله جغرافیائی آنها نیز هم خوانی دارد.

Study on some morphological parameters and dynamics of sand goby Neogobius pallasi (Berg, 1916) in the Kaboodval, Zaringol and Shirabad Streams Golestan

The sand goby Neogobius pallasi (Berg, 1916) belongs to the family Gobiidae which has a wide distribution in the south of the Caspian Sea basin and its tributaries. The purpose of this study was to determine some of the morphological parameters of sand goby and the appropriate characteristics for the separation of populations in Kaboodval, Zaringol and Shirabad Streams. Both males and females consisted of five age groups (0+ 4+). Seven meristic and 31 distance based morphometric characters from 104, 30 and 62 specimens were investigated in three streams during the summer in 2008. The comparison of the morphological characteristics among the sles of sand goby showed the significant differences in three Streams (p<0.05), but principal components analysis (PCA) showed that the low characteristics play a role in the population separation. Only the mouth width, lower jaw and upper jaw coefficients were greater than 0.75. It seems that there is more overlap between the sles of Kaboodwal and Zaringol compared to those of Shirabad. This finding is also consistent with their geographic distances