بررسی برخی پارامترهای پویایی جمعیت و ساختار ژنتیکی amblygaster sirm (walbaum, 1792) در خلیج فارس و دریای عمان (سواحل استان‌های هرمزگان و بوشهر)

ساردین ماهیان نقش کلیدی در حلقه اولیه زنجیره تولید در دریا دارند و برداشت ناآگاهانه از آنها سبب ایجاد آسیب های جبران ناپذیری به اکوسیستم دریا می گردد. همچنین انجام مطالعات ژنتیکی می تواند به حفظ تنوع زیستی کمک نموده و در جهت سیاست حفاظت از ذخایر گام برداشت. در این تحقیق پویایی جمعیت ماهی ساردین amblygaster sirm و حداکثر محصول پایدار بررسی و محاسبه گردید و در نهایت با کمک نشانگرهای ژنتیکی به ارزیابی تنوع ژنتیکی آن پرداخته شد. این مطالعه در خلیج‌فارس و دریای عمان (سواحل استان هرمزگان و بوشهر) در محدوده بندرلنگه تا بندر جاسک انجام گرفت. در این تحقیق تعداد 1046 ماهی سیرم در طی دوره صید 1394-1393 بصورت ماهانه صید گردید. نتایج نشان داد که الگوی رشد ماهی سیرم آلومتریک منفی بوده و  حداکثر طول چنگالی ماهی به 11/29 سانتی متر با ضریب رشد 1/4 محاسبه گردید. مرگ و میرطبیعی ماهی سیرم بالا بوده (2/3 بر سال) و نرخ بهره برداری 0/49، میانگین بیوماس 33/4 تن، مقدار بیوماس کل ماهی به حدو41/3 تن محاسبه گردید. نتایج ژنتیکی نشان داد که نمونه های سیرم منطقه دلوار (بوشهر) کاملاً جدا از سایر نمونه های مناطق دیگر قرار گرفته است. نمونه های دو ایستگاه بستانه و گرزه شباهت بیشتری به یکدیگر داشته و نمونه های ایستگاه دلوار با فاصله بیشتری از آنها قرار گرفته است. در مجموع، به دلیل مرگ و میر طبیعی بالای ماهی سیرم، بنظر می رسد میزان صید این ماهیان در وضعیت مناسب قرار دارد.

survey of spatial-temporal distribution pattern and genetic structure of amblygaster sirm (walbaum, 1792) in persian gulf and oman sea (coast of the hormozgan and busher provinces)

fish sardines play a key role in the primary chain of production in the sea, and unknowing harvesting of them causes irreparable damage to the marine ecosystem. also, genetic studies can help preserve biodiversity and take steps to protect the reserves. in this research, the population dynamic of the amblygaster sirm and it,s the maximum sustainable yield (msy) were surveyed and calculated and finally, genetic markers were used to evaluate its genetic diversity. this study was conducted in the persian gulf and the oman sea (hormozgan and busher provinces) in bandar-e-lengeh to the jask ports. sampling was carried out monthly during 2014-2015. the results showed that fish has negative almeteric growth pattern and infinity fork length was 11.29, and growth coefficient of 1.4/year, natural mortality was high (m=2.3 ind/year) and exploitation rate was 0.49, biomass and msy were evaluated 43.3 and 41.3 tons. the genetic results showed that samples of a.sirm in the delvar area (bushehr) were completely isolated from other samples of other areas. samples of the bostane and garze stations are more similar to each other, and samples of the delvar station are far more than them.  in general, due to the high natural mortality of a.sirm, it seems that the fish catch ration is in suitable situation.