بررسی عوامل موثر در صید غیر مجاز ماهیان استخوانی، بخش جنوب شرقی دریای خزر، استان گلستان

ماهیان استخوانی دریای خزر ازجمله گونه‌هایی هستند که ذخایر آن‌ها به دلیل آلودگی، تخریب زیستگاه، بهره‌برداری بیش ‌از حد و صید غیر مجاز رو به کاهش‌ است. با توجه به گستردگی صید غیرمجاز در استان گلستان و عدم مطالعات کافی در این زمینه، این تحقیق به بررسی تغییرات صید غیر مجاز و شناسایی عوامل دخیل در وقوع آن می‌پردازد. با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و طراحی پرسشنامه و مراجعه حضوری پرسش‌گر به صیادان غیر مجاز، عوامل موثر در وقوع صید غیر مجاز در بخش جنوبی دریای خزر، استان گلستان در دو منطقه بندرترکمن و گمیشان شناسایی و بر اساس طیف لیکرت طراحی شد. اطلاعات مورد نیاز با تکمیل تعداد 50 پرسشنامه صیادی جمع‌آوری و به سوالات مرتبط با علل اجتماعی، اقتصادی و صیادی در یک دوره یک ساله (1395) پاسخ داده شد. نتایج نشان‌دهنده تفاوت معنی‌داری در عوامل صید غیرمجاز بین مناطق بندرترکمن و گمیشان است (p ˂0.05, t- test= 3/3). همچنین اختلاف معنی‌داری بین زمستان با بقیه فصول در بررسی صید غیرمجاز نشان داد(p ˂0.05, anova= 2/15). تجزیه ‌و تحلیل داده‌های پرسشنامه صید غیر مجاز با استفاده از مدل رگرسیونی خطی نشان داد که ارتباط معناداری بین احتمال وقوع صید غیرمجاز از کل ماهیان استخوانی صیدشده (برحسب کیلوگرم) با متغیرهای مستقل از جمله تعیین میزان اطلاعات از ماهیان، استقرار دام در دریا، تعداد کل رشته دام، انگیزه اصلی از اقدام به صید و فاصله محل سکونت از دریا وجود دارد. این مطالعات نشان می دهد که مجموعه‌ای از پارامترهای اقتصادی، اجتماعی و شیلاتی می تواند دخیل در وقوع صید غیر مجاز ماهیان استخوانی دریای خزر باشد.   

investigation of factors effective in illegal fishing, the south eastern part of the caspian sea, golestan province

the bony fishes of the caspian sea are the species whose reserves are decreasing due to pollution, habitat destruction, exploitation and illegal fishing. regarding the extent of illegal fishing in golestan province and lack of sufficient studies in this regard, this study examines the changes in illegal fishing and identifies the factors involved in its occurrence. using descriptive-analytical method, designing a questionnaire and questionnaire in person, the factors affecting the incidence of illegal fishing in the southern part of the caspian sea, golestan province, were identified and ranked in two regions of turkmen and gomishan. required information was collected by completing 50 questionnaires and questions related to social, economic and hunting causes during a one-year period (1395) was answered. the results showed a significant difference in illegal fishing between bandar-torkman and gomishan (p ˂0.05, t- test= 3/3). also, there was a significant difference between the winter and the rest of the seasons in the illegal fishing survey (p ˂0.05, anova= 2/15). analysis of illegal catch data by using linear regression model showed that there was a significant correlation between the probability of illegal catching of all trapped bones (in kilograms) and independent variables, including information from fish, establishment of trapping in sea, total number of traps, the main motive for hunting and the distance of the sea. this study showed that the rate of catches and reserves of bony species in the caspian sea has decreased, which has been accompanied by an increase in illegal fishing activities.