بررسی تغییرات ریختی جویبارماهی سفیدرود oxynemacheilus bergianus, derzhavin, 1934 در دو حوضه آبریز دریای خزر و دریاچه نمک با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی

جویبارماهی سفیدرود (oxynemacheilus bergianus) در چندین حوضه های آبریز ایران یافت می‌شود. با توجه به پراکنش بالای آن، مطالعه حاضر به منظور بررسی تنوع ریختی آن در دو حوضه دریای خزر و دریاچه نمک با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 115 قطعه ماهی از پنج منطقه پراکنش این گونه (رودخانه های سفیدرود و قزل‌اوزن (حوضه دریای خزر)، جاجرود، کردان، قم ‌رود (حوضه دریاچه نمک) صید و با استفاده از روش ریخت سنجی هندسی مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج بیانگر الگوهای شکلی کاملاً متنوع در بین جمعیت های مورد بررسی بود. نتایج همچنین نشان دهنده اختلاف معنی دار بین شکل بدن ماهیان رودخانه های مورد مطالعه بود. عمده تفاوت‌های مشاهده شده دربین جمعیت های مورد مطالعه مربوط به طول و عمق ساقه دمی، ارتفاع بدن، طول سر و جایگاه باله های پشتی، مخرجی و سینه ای بود. الگوهای شکلی مشاهده شده می تواند بیانگر جدایی ریختی وابسته به زیستگاه و فواصل جغرافیایی باشد که روش ریخت سنجی هندسی به دلیل توانایی بالا در تفکیک ویژگی های ریختی قادر به تفکیک آن ها بود. 

morphological variations of oxynemacheilus bergianus (derzhavin, 1934) in two inland water basins of iran using geometric morphometric method

oxynemacheilus bergianus is found in several inland water basins of iran. due to its wide distribution, this study was conducted to investigate its morphological variation in basins of caspian sea and namak lake of iran using geometric morphometric technique. for this purpose, a total of 115 specimens from five river (sefid and ghezel ozan (caspian sea basin), jajrood, kordan, qom (namak lake basin)) were caught and compared using geometric morphometric method. the results indicated a completely different body shape patterns in the studied populations. the results also showed a significant difference between the body shape of the studied and groups the most differences were related to tail length and depth, body depth, head length and position of the dorsal, anal and pectoral fins. the observed shape patterns can indicate habitat-dependent morphological separation and geographical distances that the geometric morphometric method was highly capable of separating morphological features due to their high capability.