تاثیر پارامترهای محیطی بر تنوع زیستی ماهیان رودخانه لاویج، شهرستان نور، استان مازندران

به منظور بررسی تنوع زیستی ماهیان رودخانه لاویج و رابطه آن با عوامل محیطی، نمونه برداری در دی ماه 1395 در کل رودخانه (20 کیلومتر) به فاصله 700 تا 1000 متر از هم و با استفاده از دستگاه الکتروشوکر انجام شد. نتایج نشان داد که ماهیان صید شده از 6 گونه باربوس (luciobarbus capito)، سگ ماهی (paracobitis sp.)، گاوماهی (ponticola cyrius)، سیاه ماهی (capoeta capoeta)، ماهی خیاطه (alburnoides eichwaldii) و ماهی سفید رودخانه ای (squalius cephalus) بودند. در ایستگاه های 1 و 2 بدلیل ارتفاع زیاد و در ایستگاه های 13، 16 و 17 بدلیل دست کاری های انسانی هیچ نمونه ای صید نشد و در ایستگاه های 21 و 22 بیشترین تعداد نمونه صید شد. بررسی شاخص های زیستی نشان داد که بیشترین مقدار تنوع شانون در ایستگاه 22 (1.34) و کمترین مقدار این شاخص در ایستگاه های 3، 4 و 5 (صفر) که فقط از گونه luciobarbus capito نمونه هایی، مشاهده شد که این ایستگاه ها بالاترین مقدار شاخص غالبیت سیمپسون را داشتند. با توجه به نسبت فراوانی گونه ها و نمونه های صید شده در ایستگاه ها، ایستگاه 10 بیشترین میزان غنای گونه ای را نشان داد. همبستگی اسپیرمن بین شاخص های فراوانی و تنوع با پارامترهای محیطی نشان داد که شاخص تنوع شانون با نیترات، آمونیوم و هدایت الکتریکی در سطح 5 درصد همبستگی معنی داری داشته است. براساس نتایج تحلیل افزونگی تغییرات پارامترهای محیطی بر فراوانی گونه های مختلف موثر بوده به طوری که فراوانی ماهی خیاطه تا حدود زیادی تحت تاثیر تغییرات دما و میزان آمونیوم می باشد. همچنین شاخص های شانون، پیلو و تاحدی مارگالف نشان دهنده ی تغییرات بالای این شاخص های زیستی در رودخانه لاویج هستند که بطور نسبی با تغییرات غلظت نیترات و آمونیوم در این رودخانه همبستگی مستقیمی دارند. با توجه به بررسی مقطعی این مطالعه، احتمالا اطلاعات کاملی از نظر وضعیت ماهیان رودخانه لاویج ارائه نمی کند اما می تواند دیدگاه کلی از نظر وضعیت ماهیان اصلی رودخانه به یک اکولوژیست ارائه نماید.

The impact of environmental parameters on fish biodiversity of Lavij River, Noor, Mazandaran Province

In order to study fish biodiversity status in Lavij River and its relationship with environmental parameters, in January 2017, sampling was carried out in the river (about 20 km of river length) by electrofishing. 6 species of fish, including Luciobarbus capito، Paracobitis sp., Ponticola cyrius، Capoeta capoeta، Alburnoides eichwaldii and Squalius cephalus were identified. In the first and second stations, because of high altitude, and in stations of 13, 16 and 17 due to human manipulation, no fish sample was collected, while most samples were collected at stations 21 and 22. Biological indices showed the greatest value of Shannon Index in station 22 (H rsquo;=1.34) and the lowest value was obtained in stations 3, 4 and 5 (H rsquo;=0) with the only recorded species, Luciobarbus capito. Station 3, 4 and 5 had the highest Simpson rsquo;s dominance index. Regarding the abundance of species and specimens caught at stations, the highest species richness was detected at station 10. Spearman correlation between abundance and diversity indices with environmental parameters indicated that Shannon index had a significant correlation with nitrate, ammonium and Ec (p<0.05). Based on the results of RDA, changes in environmental parameters can affect the abundance of different species, as the abundance of Alburnoides eichwaldii is mostly influenced by changes in temperature and ammonium level. Indices of Shannon, Pielou and, to some extent, Margalef revealed high changes in Lavij River and directly correlated with nitrate and ammonium levels. According to the sectional study, the present work probably introduces some information on the status of fishes in Lavij River, but not as much as completely. However, this can provide an overall view of fish rsquo;s status in river to the ecologists