بررسی شاخص‌های رشد، مرگ و میر و نسبت جنسی ماهی ازون‌برون (acipenser stellatus pallas, 1771) در آب‌های حوضه جنوبی دریای خزر

برای این منظور تعداد 894 نمونه ماهی ازون برون (a. stellatus) به مدت 5 سال از فروردین 1389 تا اسفند 1393 به وسیله تور گوشگیر ثابت و تور پره صید گردید. نسبت جنسی بین نر و ماده برابر با 1.05:1 بود که اختلاف معنی داری وجود نداشت. کوچکترین و بزرگترین طول ماهیان صیدشده جنس نر به ترتیب 35 و 170 سانتی متر و برای جنس ماده به ترتیب 105 و 214 سانتی متر بود. میانگین ±انحراف معیار طول نمونه ها جنس نر و ماده به ترتیب 15.22 ±129.67 و 12.67±148.02 سانتی متر برآورد شد. بیشترین فراوانی طولی برای جنس نر مربوط به دامنه طولی 130-120 سانتی متر و برای جنس ماده مربوط به دامنه طولی 150-140 سانتی متر بود. میزان b در جنس نر و ماده به ترتیب 3.074 و 3.209 تعیین و الگوی رشد در جنس نر ایزومتریک و در جنس ماده آلومتریک مثبت به دست آمد. میزان مرگ و میر کل، طبیعی و صیادی برای جنس نر به ترتیب 0.535، 0.222 و 0.313 در سال و برای جنس ماده به ترتیب 0.465، 0.22 و 0.245 در سال محاسبه گردید. همچنین ضریب بهره برداری جنس نر و ماده 0.59 و 0.53 به دست آمد. فاکتورهای رشد فون برتالانفی در ماهیان نر (187.54=∞l سانتی متر، 0.15=k در سال و 0.32=t0 سال) و در ماهیان ماده (195.00 =∞l سانتی متر، 0.14=k در سال و 0.25=t0 سال) به دست آمد. میزان w ∞، جنس نر و ماده به ترتیب 21435 و 26258 گرم برآورد شد. مقدار tmax برای جنس نر و ماده به ترتیب 20 و 21.43 سال و شاخص عملکرد رشد پائولی و مونرو (ϕ) برای جنس نر و ماده به ترتیب 3.72 و 3.73 محاسبه شد. فاکتورهای رشد لجستیکی در ماهیان نر (188.00 beta;1 = (l infin;) سانتی متر، 5 beta;2 = (l0) سانتی متر) و در ماهیان ماده (190.00=(beta1(∞l سانتی متر، 5 beta2 = (l0) سانتی متر برآورد شد. براساس نتایج به دست آمده، ذخایر ماهی ازون برون دارای شرایط نامطلوبی در حوضه جنوبی دریای خزر بوده و انجام اقدامات لازم به منظور حفظ و احیاء ذخایر باقی مانده این گونه در اکوسیستم مذکور، ضروری می باشد.

Investigation of growth parameters, mortality and sex ratio of stellate sturgeon (Acipenser stellatus Pallas, 1771) from the southern of Caspian Sea

The aim of this study was to record growth parameters, mortality and sex ratio of Stellate Sturgeon (Acipenser stellatus) from the south basin of the Caspian Sea. 894 specimens were caught by fixed gill net and beach seine during April 2010 to March 2014. Male to female sex ratio was obtained 1:1.05 that was not differed significantly (p>0.05). The minimum and maximum length of the fish specimens ranged from 35 cm to 170 cm (for male) and 105 cm to 214 cm (for female), respectively. Mean ( plusmn;S.D) total length was calculated 129.67 plusmn;15.22 cm and 148.02 plusmn;12.67 cm for male and female, respectively. The maximum frequency of length was 120130 cm and 140150 cm for male and female, respectively. The b value of the lengthweight relationship for male was 3.074 that showed isometric growth (p>0.05) and for female was 3.209 that showed positive allometric growth (p<0.05). Total mortality (Z), natural mortality (M) and fishing mortality (F) were calculated (0.535, 0.222 and 0.313 year1) and (0.465, 0.22 and 0.245 year1) for male and female, respectively. Also exploitation rates (E) were obtained 0.59 and 0.53 for male and female, respectively. Estimated Von Bertalanffy growth parameter values were (L infin; = 187.54 cm, K = 0.15 year1 and t0 = 0.32 year) and (L infin; = 195.00 cm, K = 0.14 year1 and t0 = 0.25 year) for male and female, respectively. Also infinity weights (W infin;) were estimated 21435 g and 26258 g for male and female, respectively. Tmax values (maximum length) were calculated 20 years and 21.43 years for male and female, respectively. Growth performance index (ϕ) was calculated 3.72 and 3.73 for male and female, respectively. Estimated logistic growth parameter values were ( beta;1 (L infin;) = 188.00 cm and beta;2 (growthathatch) = 5 cm) and ( beta;1 (L infin;) = 190.00 cm and beta;2 (growthathatch) = 5 cm) for male and female respectively. Based on the results, Acipenser stellatus stocks have unfavorable conditions in the south basin of the Caspian Sea, and the management measures are necessary to preserve and restore the remaining stocks of this species in the ecosystem.