رابطه خصوصیات مکانیکی با مقدار درصد کوارتز و فلدسپات سنگ‌های رسوبی

خصوصیات مقاومتی سنگ بکر تابع ترکیب کانی‌شناسی و بافت سنگ است اما خصوصیات مقاومتی توده سنگ را می‌توان از طریق تحلیل ویژگی‌های سنگ بکر و ناپیوستگی‌ها به دست آورد. ویژگی‌های بافتی سنگ‌ها بر خواص پتروفیزیکی و مکانیکی آن‌ها تاثیر می‌گذارد. برخی از ارتباطات کمی بین خصوصیات پتروگرافی سنگ و خواص مکانیکی یافت شده است. این پارامترها تا حد زیادی پایداری توده سنگ را کنترل می‌کنند؛ بنابراین، ارزیابی رفتارهای آنی و بلندمدت سنگ‌ بر اساس برهم‌کنش بین پارامترهای مختلف بافت سنگ، خواص پتروفیزیکی و مکانیکی برای بسیاری از سازه‌های ژئومهندسی مهم است. در این تحقیق رابطه بین خصوصیات مکانیکی و ترکیب کانی‌شناسی تعدادی از سنگ‌های رسوبی که از نقاط مختلف کشور برداشت شده‌اند با انجام آزمایش‌های مقاومت تراکمی و کششی بر روی نمونه سنگ‌های جمع‌آوری‌شده، در آزمایشگاه تعیین شده است. سپس با روش xrd ترکیب کانی‌شناسی آنها مشخص گردید و با استفاده از روش‌های آماری ازجمله رگرسیون خطی و چند متغیره رابطه بین خصوصیات مقاومتی با ترکیب کانی‌شناسی نمونه سنگ‌ها تعیین شده است. نتایج به‌دست‌آمده در این تحقیق بیانگر رفتارهای متفاوتی از کانی‌های سازنده سنگ در برابر خصوصیات مکانیکی است. به‌طوری‌که کانی‌های غالب در نمونه سنگ‌ها بر روی خصوصیات مکانیکی آنها تاثیر زیادی خواهند داشت و کنترل‌کننده خصوصیات مکانیکی سنگ‌ها هستند.

the relationship between mechanical properties and quartz-feldspar composition of sedimentary rocks

summarythe resistance properties of the intact rock are dependent on the mineralogical composition and texture of the rock material. in this research, some quantitative relationships were found between petrographic and mechanical properties of sedimentary rocks collected from different locations. the results revealed that stone-forming minerals have a great and governing impact on mechanical properties.introductionin the past decades, several researchers investigated the relationship between mineralogical composition and geomechanical properties of different rock types. much research has been done in the field of textural properties, and their impact on the mechanical properties and drillability [1]. nonetheless, the influence of mineralogical and texture characteristics on engineering properties has not been well identified yet. this study aims to quantify the relationships between petrographic characteristics and mechanical properties of some sedimentary rocks [2-4].methodology and approachesmechanical properties of samples such as uniaxial compressive strength and brazilian tensile strength were determined in the lab. then, xrd tests were accomplished to determine the mineralogical composition. statistical methods were used to determine the relationship between the mineralogical composition of the rock samples and the mechanical properties. results and conclusionsquartz is one of the most important rock forming minerals. previous experimental research reported very complex and contradictory results on the impact of quarts on uniaxial compressive strength (ucs) of rock. some research reported that the strength of granite increases with the increase of quartz percentage. others claimed that quartz harms the strength of granite due to its brittleness. some others found no significant correlation [5-9]. in this research a direct linear relationship with a strong correlation coefficient between quartz content and ucs and a weaker correlation with the tensile strength was observed.also, a strong inverse logarithmic relationship was observed between ucs and the feldspar content. (r2=0.84) that is in good agreement with some previous research. this phenomenon may be due to the presence of cleavage and micro-cracks in feldspar minerals. on the other hand, some research showed a direct relationship between the percentage of feldspar and ucs which contradicts observation in this research. finally, an inverse strong correlation was observed between the feldspar content and brazilian tensile strength and a weaker inverse correlation with the schmidt hammer number. this can be due to the existence of weak bonding along the cleavage surfaces as well as the alteration of feldspars. this researcher also revealed that there is a direct strong logarithmic relationship between quartz to feldspar ratio (q/f) with ucs, the brazilian tensile strength and the schmidt hammer number.