اصلاح و به‌روز‌رسانی تخمینگر هزینه معادن زیرزمینی بر اساس شرایط اقتصادی جهان و ایران (اعتبارسنجی: معدن سرب و روی عمارت شاهین)

با توجه به سیاست‌های زیست‌محیطی جهان، معادن زیرزمینی اهمیت زیادی در عرصه معدنکاری یافته‌اند زیرا معادن زیرزمینی آسیب کمتری نسبت به روش‌های سطحی در محیط‌زیست ایجاد می‌کنند. محاسبه و تخمین حدود سود و سرمایه در مرحله امکان‌سنجی و پیش امکان‌سنجی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین محاسبات در زمان شروع پروژه است. قطعاً پروژه با سود بالاتر، موجب تمایل به مشارکت سرمایه‌گزاران خواهد شد. در بررسی فنی و اقتصادی یک پروژه، محاسبه سود و زیان از طریق تخمین هزینه قابل محاسبه است. یکی از روش‌های مورد توجه مهندسان  برای تخمین مخارج پروژه، تخمینگرهای هزینه است. مدل‌های مذکور بر مبنای اطلاعات کسب شده از پروژه‌های مشابه در بازه‌های زمانی طولانی و تشکیل یک پایگاه داده‌ هزینه وسیع و تحلیل آماری این داده‌ها به منظور توسعه معادلات تخمین هزینه بدست می‌آیند. از جمله این مدل‌های تخمین هزینه معدن‌کاری می‌توان به تخمینگر هزینه سوبولسکی اشاره نمود. این تخمینگر هزینه در دومین ویرایش کتاب sme به چاپ رسیده است. این مدل مختص معادن زیرزمینی است که در سال 1988 تدوین و توسعه داده شده است. اصولاً تخمینگرهای هزینه باید با دقتی در حدود بیست و پنج درصد هزینه‌ها را در مرحله پیش امکان‌سنجی محاسبه کنند. بخش‎‌های گوناگون این مدل همچون هزینه تهویه، نگهداری، ساخت و اجرا، آبکشی و زهکشی، بارگیری و حمل، هزینه‌های روزانه کارگاه‌ها، هزینه سرمایه‌ای تجهیزات، هزینه تامین نیروی انسانی بر اساس داده‌های ورودی میزان تولید، هزینه هر بخش را تخمین می‌زند. در این پژوهش با استفاده از ضرایب تعدیل محاسبه شده بر مبنای آحاد‌بهای خدمات مهندسی در ایران، معادلات سوبولسکی برای تخمین هزینه در معادن زیرزمینی، برای سال 2019 به‌روز‌ و برای شرایط خاص ایران بومی‌سازی گردیده‌است. برای محقق شدن این امر ابتدا با یک مطالعه جامع، شاکله‌های هزینه هر معادله بر اساس طبقه‌بندی آحاد هزینه فعالیت‌های مهندسی شناخته شده در ایران مشخص گردید. سپس ضرایب تعدیل مورد نیاز بر اساس تغییرات شاخص هزینه در هر یک از شاکله‌ها و در نظر داشتن ضرایب وزنی مربوطه برای هر معادله محاسبه شد.  برای حصول اطمینان از صحت این معادلات، نتایج آنها با داده‌های هزینه پروژه‌ای در دست اجرا مطابقت داده شد که در تمامی موارد خطای هزینه محاسبه شده کمتر از بیست درصد بود. با استفاده از این معادلات می‌توان با تقریب بالا هزینه‌های یک معدن زیرزمینی را در ایران (دلار و ریال) و جهان (دلار 2019) محاسبه نمود. معادلات مذکور ابتدا با توجه به میزان تولید پیش‌بینی شده، تجهیزات موردنیاز را تخمین زده و سپس با استفاده از معادلات هزینه را نیز محاسبه می‌نمایند. تمامی ضرایب اصلاحی برای معادلات با استفاده از داده‌ها و اطلاعات سازمان برنامه و بودجه کشور و سازمان آمار ایران و بانک مرکزی محاسبه گردیده‌ است.

Modifying and Updating the Underground Mines’ Cost Estimator Based on World and Iran Economic Conditions (Verification: in Emarat Shahin Lead and Zinc Mine)

SummaryEstimating the costs of mining projects is among the most important and main stages in justifying the economic plan of a mine. Suboleski presented a model for underground mines, which was published in the SME, Mining Engineering Handbook in 1992. It was based on the financial conditions of that time. The given relations of this model cannot be used to estimate the costs in Iran. In this study, the relations are modified and updated to present an estimation suitable with the local conditions of Iran using official statistics and data and taking the special status of Iran into account. IntroductionIn mine planning procedure, a prefeasibility study has a significant role. In the prefeasibility study, the mine planner has to achieve a plan with an accuracy of 25% while he has not enough data, hence he will be dependent on estimators. Suboleski presented a cost estimator based on annual production capacity in underground mines and the size of the mine in order to estimate machinery and costs. The given relations of this model cannot be used to estimate the underground mining costs in Iran. In this study, the relations are modified and updated to present an estimation suitable for the local conditions of Iran. Methodology and ApproachesIn order to modify and update the procedure, the percentage of each of the effective scopes of work in each of the relations with the influential coefficients were obtained, then the effect of the changes in currency value and the inflation status from the base year to the target year is considered in order to modify and update each of the relations. The base year in this study was 1988 because the Suboleski model which has been published in 1992, economically was based on the time value of the money in 1988 and the target year was 2019 that is the most recent year in which its financial data are available. The calculated Effective Inflation Index (EII) containing CPI, ECI, NII, PPI, GDP, and GNP was used to update the procedure. Results and ConclusionsFinally a table of Suboleski’s relations due to the ratio of 2.39 to update the US dollartime relationship and another table for the specific relations of Iran concerning the adjustment coefficients of each sector were presented (for each separate section due to the specific modification of that section calculations are provided with). Using tables and daily mined Tonnage, the users can get estimation with at least 25% precision of operating cost and capital cost of the mine in Iran. A verification took place using Emarat lead and zinc underground mine actual costs data. In every case in the verification process, the accuracy was around 20%.