شناسایی منابع آورد رسوب در حوضه آبریز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، سیستم های اطلاعات جغرافیایی (gis) و بکارگیری اطلاعات هیدروژئولوژیکی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز سد دز)

رسوب گذاری در مخازن پیش نیاز مدیریت پایدار آب می باشد و سد دز به دلیل تنظیم فرکانس برق کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. از اهداف کلی این مطالعه شناسایی منابع آورد رسوب در حوضه آبریز با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی gis و با به کارگیری اطلاعات هیدروژئولوژیکی می باشد. به همین منظور با دریافت نتایج آزمایشگاهی کانی شناسی رسوبات سد مشخص شد که 75درصد رسوبات را کانی های کلسیت، دولومیت و کوارتز تشکیل می دهند. با انجام پردازش تصاویر سنجنده aster به روش های نسبت باندی، sam و pca منابع آورد رسوبات مشخص شدند و با تطبیق با سازندهای زمین شناسی منطقه و با توجه به لیتولوژی سازند ها صحت نتایج بررسی شد؛ اﻣﺎ ﮐﺎﻧﯽ ﮐﻮارﺗﺰ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ در ﻣﺤﺪوده ﻣﺮﺋﯽ و ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺎﻧﺪ ﺟﺬب و ﺑﺎزﺗﺎب ﺷﺎﺧﺼﯽ ﻧﺪارد ﺑﺎ روشﻫﺎی ﻣﺬﮐﻮر ﺑﺎرز ﻧﺸﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ روش ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎﻧﺪی (13،12،10) (rgb) به کار برده شد که بر اساس ضریب فاکتور بهینه بهترین نتیجه را در بر دارد و مناطق دارای کوارتز با درجه بالا به رنگ قرمز و مناطق با درجه متوسط به رنگ صورتی بارز شد. بر پایه نتایج حاصله تصاویر ماهواره ای می توانند ابزار مناسبی برای شناسایی منابع آورد رسوبات در حوضه آبریز سدها باشند.

possibility using remote sensing for estimation sediment resources to reservoir of exploitation dams

sedimentation in reservoirs is a prerequisite for sustainable water management. the dez dam is very important the country because of its role in electricity frequency adjustment. the main objective of this research is to identify the sources of sediment in the catchment using satellite images, gis and hydro-geological information. for this purpose, the lab results of sediments mineralogy revealed that 75 percent of sediments constitute calcite, dolomite and quartz. by processing the aster images and applying the methods such as band ratio, sam and pca sediments resources were identified and by matching geologic formations lithology formations of the study area accuracy of the results were verified. the results revealed that calcite mineral resources of aghajary formation and the dolomite mineral were seen in asmari- shahbazan formation and proportionally less in bakhtyary formation which were enhanced by pca method. however, the quartz mineral could not be enhanced using the mentioned methods due to its low absorptance and reflectance in visible and infrared regions for this reason the band composition (rgb) (10, 12, 13) method was applied and the best results were revealed based on the optimum index factor (oif) which then demonstrated the high purity quartz area in red and the mid purity in pink color. the results concluded that the satellite images can be a useful tool to identify sources of sediments in the reservoirs dams.