مدل‌سازی روابط بین حسابرسان و شرکت‌ها با تاکید بر شاخص‌های فرهنگی و اخلاقی

هدف: عوامل اخلاقی و فرهنگی در حوزه حسابرسی؛ به علت خاصیت نامشهود بودن؛ قابلیت رصد شدن را به سادگی ندارند و به این دلیل موجب بروز اطلاعات نامتقارن و خارج شدن شرکت و بازار سرمایه از تعادل بهینه خود می‌گردد، که این به معنای شکست بازار است. بر این اساس عوامل اخلاقی و فرهنگی بر منافع حسابرسان و ذینفعان شرکت اثرگذارند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عوامل فرهنگی و اخلاق حرفه‌ای حسابرسان بر منافع شرکت‌ها در قالب نظریه‌ی بازی‌های پویا است.روش: پژوهش حاضر از نوع توسعه‌ای است. در پژوهش حاضر از رویکرد نظریه بازی‌ها بهره گرفته شده است. بازیگر اول مدیران و اعضای هیئت‌مدیره 50 شرکت برتر بازار سرمایه بودند. جامعه دوم اعضای معتمد موسسات حسابرسی معتمد سازمان بورس هستند. از پرسشنامه جهت جمع‌آوری اطلاعات بهره گرفته شده است.یافته‌ها: در این پژوهش از سه رویکرد شبکه عصبی بردارهای پشتیبان، بیزین و پاد انتشار کراسبرگ‌ جهت تکرار بازی و ایجاد تعادل نش بهره گرفته شد. بر اساس نتایج روش پاد انتشار کراسبرگ از دقت بالاتری در مدل‌سازی رفتار مابین بازی‌گران برخوردار است. وقوع مخاطره اخلاقی؛ عدم اعمال بازی جمع صفر؛ افزایش قدرت چانه‌زنی به نفع حسابرسان؛ افزایش هزینه‌های مانیتورینگ و عدم کامل بودن اطلاعات بر قیمت تاثیر مثبت و بر مقدار فروش شرکت تاثیر منفی داشتند؛ همچنین بر اساس نتایج افزایش قدرت چانه‌زنی ذی‌النفعان شرکت بر قیمت تاثیر منفی و بر فروش تاثیر مثبت داشته است و در نهایت کامل بودن اطلاعات بر هر دو شاخص تاثیر مثبت داشته‌اند.نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر این واقعیت بود که افزایش شاخص‌های فرهنگی و اخلاقی بر قیمت تاثیر منفی و بر فروش شرکت تاثیر مثبت دارند. در نتیجه بهبود شاخص‌های فرهنگی و اخلاقی موجب افزایش منافع تمامی ذینفعان و بازی‌گران فعال در بازار سرمایه می‌گردد.دانش افزایی: انحراف از شاخص‌های فرهنگی و اخلاقی توسط حسابرسان موجب افزایش ناکارایی در شرکت و کاهش سطح منافع ذینفعان می‌گردد.

modeling relationships between auditors and companies with emphasis on cultural and ethical indicators

purpose: ethical and cultural factors in the auditing field; due to the property of being invisible; they are not easily observable, and for this reason, asymmetric information appears and the company and the capital market move out of their optimal balance, which means market failure. based on this, moral and cultural factors affect the interests of auditors and company stakeholders. the purpose of this research is to investigate the role of cultural factors and professional ethics of auditors on the interests of companies in the form of dynamic game theory.method: the current research is of developmental type. in the present research, the game theory approach has been used. the first actors were the managers and board members of the top 50 capital market companies. the second community is the trusted members of the trusted auditing institutions of the stock exchange organization. a questionnaire was used to collect information.findings: in this research, three neural network approaches of support vectors, bayesian and crossberg anti-propagation were used to repeat the game and create nash equilibrium. based on the results of crossberg’s anti-diffusion method, it has higher accuracy in modeling the behavior between players.conclusion: the results showed the fact that the increase of cultural and ethical indicators have a negative effect on the price and a positive effect on the company’s sales. as a result, the improvement of cultural and ethical indicators increases the interests of all stakeholders and actors active in the capital market.contribution:deviation from cultural and ethical indicators by auditors increases inefficiency in the company and reduces the level of interests of the beneficiaries.