تاثیر تهدید استقلال ناشی از فشارهای سیاسی بر فرآیند تصمیم‌گیری اخلاقی حسابرسان دیوان محاسبات کشور؛ نقش میانجی شدت اخلاقی

هدف: پژوهش حاضر به دنبال بررسی تاثیر فشارهای سیاسی به عنوان یکی از عوامل تهدید کننده استقلال حسابرسان بخش عمومی بر فرآیند تصمیم‌گیری اخلاقی حسابرسان دیوان محاسبات کشور با در نظر گرفتن نقش میانجی شدت اخلاقی است. روش: جامعه آماری پژوهش متشکل از حسابرسان دیوان محاسبات کشور است و داده‌های مورد نیاز از طریق تعداد 289 پرسشنامه جمع‌آوری شده است. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از مدل‌سازی معادلات ساختاری و برای بررسی نقش میانجی شدت اخلاقی از آزمون سوبل استفاده شده است. یافته‌ها: فشارهای سیاسی تاثیر مثبت و معناداری بر شدت اخلاقی، حساسیت اخلاقی و قضاوت اخلاقی دارد، لیکن، شواهدی از تاثیر معنادار فشارهای سیاسی بر نیت اخلاقی و رفتار اخلاقی بدست نیامده است. همچنین، فشارهای سیاسی از طریق متغیر میانجی شدت اخلاقی تاثیر مثبت و معناداری بر کلیه اجزای فرآیند تصمیم‌گیری اخلاقی دارد. نتیجه‌گیری: شدت اخلاقی با برجسته کردن مساله اخلاقی ناشی از فشارهای سیاسی و بهبود درک تاثیر مساله اخلاقی ناشی از آن، به حسابرسان در شناخت مسئله اخلاقی کمک می‌نماید. دانش افزایی: این پژوهش با معرفی تهدیدهای استقلال به عنوان یکی از جنبه‌های مدل تصمیم‌گیری اخلاقی حسابرسان باعث توسعه مدل‌های مطرح در این زمینه و ارتقای موقعیت حرفه حسابرسی از طریق بهبود درک و مدیریت چنین عواملی می‌گردد.

The effect of independence threat from political pressure on ethical decisionmaking process of Supreme Audit Court’s auditors: the mediating role of moral intensity

Purpose: The purpose of this research, investigating the effect of independence threat from political pressure on ethical decisionmaking process of Supreme Audit Court’s auditors by regarding the mediating role of moral intensity. Methods: The research data collected from 289 completed questionnaires by Iranian’s Supreme Audit Court’s auditors. In order to test the hypotheses, we exerted Partial Least Squares Structural Equation Modeling and sobel test used for investigating the mediating effect of moral intensity. Results: The findings from the final model indicate the significant positive effect of political pressure on ethical sensitivity, ethical judgment and moral intensity. But findings don’t show the significant effect of political pressure on ethical intention and ethical behavior. Results also show that moral intensity mediates the relationships between political pressure and the auditors’ ethical decisionmaking. Conclusions: The moral intensity assists auditors in identifying any ethical issue from political pressure based on its salience and vividness and improving the understanding of the impact of ethical issue arising from this matter. Contribution: In overall the findings of the research have developed the ethical decisionmaking process of Supreme Audit Court’s auditors by introducing the independence threat as one of the factors that affect this process.