نقدی بر «اعلامیه 1990 قاهره پیرامون حقوق بشر در اسلام »: خلا مبانی یا سایۀ سنگین الگوی غربی؟

حقوق بشر مفهوم تقریباً شناخته شده ای در عرصه بینالمللی است که دوران جدال فلسفی پیرامون مبانی را سپری کرده و در قالب مصادیق پراکندۀ مندرج در اسناد حقوق بین الملل بشر امروزی تبلور یافته است. مبانی فلسفی حقوق بشر از منظر انسان، کاملاً متفاوت از «ِ باید » و « هست » اسلام، با تاکید بر لزوم ایجاد پیوند میان غرب بوده و توجه به هر دو بعد مادی و معنوی آن ضروری است. به زعم بسیاری از منتقدان، اعلامیه 1990 قاهره به مثابه سند مکتوب حقوق بشر در اسلام و بخشی از منشور حقوق بشر اسلامی، آنگونه که باید و شاید فلسفه اسلامی حقوق بشر را منعکس نکرده است. این سند دارای محتوایی منفعلانه و متاثر از الگوهای حقوق بشر غربی است و چندان بیانگر حقوق خاص اسلامی نیست. تحقیق حاضر با استفاده از شیوه توصیفی  تحلیلی و به کارگیری تحلیل محتوا می کوشد ضمن تبیین تفاوتهای بنیادین اسلام و غرب در نگاه به انسان، الگوی عینی و در دسترس برای تفکر اسلامی معرفی کند

A Critique of the 1990 Cairo Declaration on Human Rights in Islam: Lack of Basis or Heavy Shadow of the Western Pattern?

Human rights in the international arena are roughly a wellknown concept that seemsto have passed the philosophical struggles over its foundations and embodied in thedispersed examples in actual international human rights documents. Thephilosophical foundations of human rights from the point of view of Islam,emphasizing the need to establish a link between “Is” and “Ought”, is completelydifferent from the West, and it is necessary to pay attention to both its material andspiritual aspects. The Cairo Declaration of 1990, as part of the Islamic Charter ofHuman Rights, despite efforts to include materials that reflect Islamic law, ispassively influenced by Western human rights patterns and does not reflect specificIslamic rights. The present article, through a descriptiveanalytic method, and bymeans of content analysis, aims to illustrate the fundamental differences betweenIslam and the West in terms of human rights and to introduce an objective andaccessible model in this subject.