نسبت کرامت ذاتی به حقوق انسانی در قرآن کریم

کرامت ذاتی، مبنای حقوق بشر محسوب می‌گردد. افراد انسانی بماهو انسان، حقوق بشر را دارا هستند و در دوران پسااجتماع و رویکارآمدن حکومت‌ها، مدعی حق‌های بشری خود می‌باشند. آنگاه که حقوق بشر در جامعه‌ای خاص می‌خواهد عملیاتی شود، دولت دمکراتیک در جهت اعمال مقتضیات صحیح اخلاقی و تامین نظم عمومی و رفاه همگانی، ناچار دست به تقییدات و تحدید حق‌های افراد می‌زند. در این علقه سیاسیحقوقی شهروندی، هر گونه تضییق و توسعه در مصادیق حقوق بشر منجر به تولید و وضع حقوق شهروندی می‌گردد. با نگاهی به ادبیات قرآنی نیز در نزاع کلامی حق و تکلیف آدمی، کرامت انسانی‌ یک بستر اولیه و پایه نخستین هر نوع حق و تکلیف است. از حقوق انسان در قرآن به نیکی یاد شده است اما بستر و بنیان این حقوق اصل دیگری به نام کرامت‌ داتی انسانی است. قرآن کریم همه انسان‌ها را صرف ‌نظر از دین و نژاد و رنگ و زبان و جنس و ملیت صاحب نوعی کرامت ذاتی می‌داند. با در نظرگرفتن این مفروض، مقاله حاضر مدعی است که نسبت مستقیمی بین کرامت ذاتی و حقوق انسانی در قرآن کریم وجود دارد. در این راستا نشان داده خواهد شد که در آیات شریفه نیز همانند نظام بین‌الملل حقوق بشر، مبنای حقوق انسانی همانا کرامت ذاتی هست و حقوق و مکارم انسانی به عنوان حقیقت پیشینی نسبت به دین، از اصول پذیرفته شده دین اسلام می‌باشد.

A Comparative Study of Inherent Dignity and Human Rights in the Holy Quran

Inherent dignity is the basis for human rights. Human persons per se possess human rights and in the age of postsocialism and the emergence of the governments, they are always seeking realization of their human rights. When human rights are to be translated into action in a society, the democratic state is forced to embark on restricting rights of individuals in line with enforcing right ethical codes, establishing public order and meeting public welfare. In this politicallegal affiliation of citizenship, any semantic narrowing or broadening of the “human rights” will lead to the enactment of citizenship rights. A glance at Quranic literature indicates that in verbal dispute on human rights and responsibilities, human dignity is the preliminary ground and the cornerstone for any type of right and responsibility. The Holy Quran has made good references to the rights of human person but the basis of this right is another principle known as inherent dignity. Irrespective of their race, religion, color, language, gender and nationality, the Holy Quran attaches a sort of inherent dignity to all humans. Given the hypothesis, this paper claims that there is a direct link between inherent dignity and human rights in the Holy Quran. To that end, this paper will indicate that in the holy verses of the Book, like the human rights international system, inherent dignity is the basis for human rights, and the rights and dignity of human persons – as the presupposed reality visàvis religion – are among the accepted principles of the religion of Islam.