کارکرد عنصر «مکان» در تبلور اندیشه های پایداری و بیداری اسلامی (مورد پژوهی: قصیده «لِلاقصیٰ اَنْزِفُ شَغَفِی» اثر خِضر محمد ابو جُحجوح)

مکان به عنوان سازه‌ای معنامند در القای اندیشه‌های پایداری و بیداری اسلامی مورد توجه شاعران معاصر قرار گرفته‌است. این پدیده که از دیرباز در آثار ادبی وجود داشته، امروزه در اشعار پایداری نقش چشمگیری ایفا می‌کند. خِضرمحمد ابوجُحجوح از شاعران پایداری‌سرا و زادۀ فلسطین است. وی در سرودن اشعارش، مکان را به‌عنوان منبع معناآفرینی و ابزار انتقال مفاهیم پایداری قرار داده‌است(مسئله)؛ جستار حاضر بر آن بوده تا به روش توصیفی تحلیلی به تبیین کارکردهای عنصر مکان در بازنمود ایده‌های پایداری و بیداری اسلامی در قصیده«لِلاقصیٰ اَنْزِفُ شَغَفِی» اثر خضرمحمد ابو جحجوح بپردازد(روش)؛ دلیل انتخاب این موضوع پژوهشی از آن رو است که قصیده مزبور، آیینه واقعیت‌های جوامع عربی است و شاعر می‌کوشد تا آن را به‌عنوان ابزاری برای بیداری مردم در برابر اندیشۀ استعمار و اشغال به کار گیرد. عنصر«مکان» در شعر وی با صبغه‌های سیاسی، دینی، تاریخی، ملی و طبیعی، القاگر مفاهیمی همچون اقتدار و شُکوه گذشته، ضرورت پیدایش وحدت و همدلی، انتقاد از انفعال و بی‌تفاوتی سردمداران حکومتی، تحریک همت جمعی و بیداری اسلامی می‌باشد.وی می‌کوشد تا با تمرکز و دمیدن احساس و اندیشه به پدیده‌های مکانی، دریچه‌ای به سوی جهان‌بینی پایداری بگشاید؛لذا برای تحقق این امر در صدد است تا از رهگذر طرحواره های تصویری برآمده از تشبیه، استعاره و کنایه و نیز سازوکارهای ادبی همچون توصیف اغراق آمیز، برجسته‌سازی مفاهیم و تلمیح به مکان‌ها و حوادث تاریخی، موجبات انتقال اندیشه‌ها و درک دغدغه‌های پایداری را برای مخاطبان فراهم نماید(یافته‌ها).

the function of the place element in the crystallization of ideas of sustainability and islamic awakening(study case: the ode lil-aqsa an-zaf-e-shaghfi by khadr muhammad abu juhjuh)

the place as a meaningful structure in inducing the ideas of stability and islamic awakening has been noticed by contemporary poets. this phenomenon, which has existed in literary works for a long time, plays a significant role in sustainability poems today. khazar muhammad abu juhjuh is one of the poets of the stable and was born in palestine. in composing his poems, he has put the place and its different dimensions as a means of conveying and highlighting the concepts of sustainability. (problem) the present essay aims to explain the functions of the element of place in the representation of the ideas of stability and islamic awakening in the ode lel aqsa anzefo shaghafi by khezr mohammad abu johjouh, using a descriptive analytical method, and from this passage, literary and national purposes to examine the poet’s adherence to meaningful spatial phenomena. (method) in the mentioned ode, abu jahjuh’s intellectual approach with the focus on sustainability is generally visible, and the place element in his poem with political, religious, historical, national and natural colors, inculcating concepts such as authority and glory , in order to achieve this, it aims to convey ideas through image schemas derived from simile, metaphor and irony, as well as literary mechanisms such as exaggerated description, highlighting concepts and allusions to historical places and events. and provide a better understanding of sustainability concerns for the audience (findings).