بازتاب پایداری و بیداری اسلامی در لالایی‌های کُردی (مطالعۀ موردی لالایی‌های بیداری هژار و ملّاآواره)

پژوهش حاضر درصدد بررسی لالایی‌هایی بیداری کُردی هژار و ملاآواره، دو تن از شاعران مبارز در دوران حکومت پهلوی است (مساله). این مقاله با روش توصیفی‌‌تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه‌ای (روش) به تحلیل سیاسی لالایی‌های بیداری هژار و ملاآواره می‌پردازد. برایند پژوهش گویای آن است که در ادبیات کردی، لالایی یکی از ابزارهایی بوده‌است که شاعران آزادی‌خواه به‌وسیلۀ آن‌ها روحیۀ ایستادگی در برابر حکومت پهلوی را به کودکان منتقل می‌کردند. ساختار لالایی‌های مورد مطالعه، یکسان و کارکردی مبارزاتی دارند. هر دو شاعر، لالایی‌ها را با بیانی عاطفی در قالب نوازش کودک و صبر مادر در برابر گریه‌های طفل آغاز می‌کنند. آنگاه با بیانی نمادین، گریه‌های کودک را مقدمه‌ای برای دردها و گریه‌های بزرگ‌سالی معرفی و بند قنداق را به بند و زنجیر حکومت پهلوی تشبیه کرده‌اند. سپس، شاعران از زبان مادر اندوه ناشی از بیداد رژیم پهلوی را با روشی واقع‌گرا بیان و پس از آن با زبانی حماسی، اصل‌و‌نسب و شرافت ایرانیان و قوم کُرد را ذکر و کودک را به مبارزه و پایداری تهییج می‌کنند. درنهایت، شاعران کسب دانش و مبارزۀ قلمی را یکی از راه‌های ضربه‌زدن به استبداد معرفی می‌کنند و از کودک می‌خواهند همواره در راه کسب دانش پرتلاش باشدبه دلیل کارکرد مبارزه‌ای و بستر مشترک فرهنگی و زبانی، لالایی‌های مورد مطالعه، تفاوت آشکاری با یکدیگر ندارند (یافته‌ها).

reflection of stability and islamic awakening in kurdish lullabies (a case study of the awakening lullabies of hažār and molla avareh )

the present research is trying to investigate kurdish awakening lullabies of hažār and molla avareh, two of the militant poets during the pahlavi regime (problem). this article deals with the political analysis of the awakening lullabies of hažār and molla avareh with the descriptive analytical method and the use of library sources (method). according to the research, it’s clear that in kurdish literature, lullaby was one of the tools through which freedom loving poets conveyed the spirit of standing against pahlavi rule to children. the structure of the studied lullabies is the same and has a fighting function. both poets begin the lullabies with an emotional expression in the form of caressing the child and the mother’s patience against the child’s cries; then, with a symbolic expression, they introduced the child’s cries as a prelude to the pains and cries of adults, and compared the bandages to the chains of the pahlavi regime. then, the poets express the grief caused by the rampage of the pahlavi regime with a realistic expression, and after that, with an epic language, they mention the lineage and honor of the iranians and the kurdish people and encourage the child to struggle and persevere. finally, poets introduce the acquisition of knowledge and pen struggle as one of the ways to attack tyranny and ask the child to always be diligent in acquiring knowledge (findings).