نوعثمانی گری به مثابه جریان معارض مقاومت اسلامی: مطالعه موردی داعش

گفتمان‌های سیاسی موثر بر جهت‌گیری‌های سیاست داخلی و خارجی ترکیه بعد از استقلال عبارتنداز: ملی‌گرایان‌سکولار یا کمالیست‌ها، لیبرالیست‌های‌سکولار، ملی‌گرایان‌اسلام‌گرا و لیبرالیست‌های‌اسلام‌گرا (نوعثمانی‌گرایان). رشد گفتمان‌نوعثمانی گرایی را می‌توان از دوره اوزال دانست که با به قدرت‌رسیدن حزب‌عدالت‌و‌توسعه در سال 2002، این گفتمان با دال مرکزی اسلام‌لیبرال به اوج خود رسید. بعد از تحولات‌بیداری‌اسلامی در سال 2011، سیاست نوعثمانی‌گرایان‌ترکیه در قبال بحران سوریه و مقاومت‌اسلامی شکل‌گرفته علیه تروریست‌هایی مانند داعش، با فراز‌و‌نشیب‌های جدی روبرو بود. سوال پژوهش این است که دلایل تقابل جریان‌نوعثمانی‌گری با مقاومت‌اسلامی با تاکید بر مساله‌داعش چیست؟ پژوهش حاضر مبتنی بر چارچوب نظری گفتمان و کاربست روش‌کیفی از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد. نگارندگان نوعثمانی‌گرایی را به‌عنوان جریانی معارض با مقاومت‌اسلامی مفروض دانسته و معتقدند نوعثمانی‌گرایان حزب‌عدالت‌و‌توسعه، در عین التزام به اسلام لیبرال به‌عنوان دال‌مرکزی نوعثمانیسم، در مقاطع و بحران‌های مختلف، به برجسته‌کردن یکی از دال‌های شناور این گفتمان ازجمله سکولاریسم، ناسیونالیسم، پراگماتیسم و توازن رابطه با شرق و غرب پرداختند. در عرصه‌نظر، گفتمان‌نوعثمانی‌گرایی با دال مرکزی اسلام‌لیبرال را می‌توان درمقابل اسلام‌سیاسی گفتمان‌مقاومت‌اسلامی درنظر‌گرفت. در جریان بحران‌سوریه نیز، نوعثمانی‌گرایان، با حمایت از گروه‌های معارض جریان‌مقاومت‌اسلامی ازجمله داعش، درصدد برآمدند تا با غیریت‌سازی و تقابل با گفتمان مقاومت‌اسلامی که مبتنی بر اسلام‌سیاسی می‌باشد، بتوانند گفتمان خود را در جهان‌اسلام گسترش و نهادینه کنند.

ottomanism as an opposing current of islamic resistance: a case study of isis

abstractthe growth of the discourse of neo ottomanism can be seen from the ozal period,when the justice and development party(akp)came to power in 2002,this discourse reached its peak with the nodal point of liberal islam.after the developments of the islamic awakening in 2011,turkey’s neo ottomanist policy faced serious ups and downs regarding the syrian crisis and the islamic resistance formed against terrorists such as isis.the question of the research is,what are the reasons for the conflict between the current of ottomanism and the islamic resistance with an emphasis on isis?the current research is based on the theoretical framework of the discourse and the application of the qualitative method of the descriptive analytical type.the writers consider ottomanism as a movement opposed to the assumed islamic resistance and believe that the ottomanists of akp,while adhering to liberal islam as the nodal point of ottomanism,at different times and crises,highlight one of the floating signifiers of this discourse such as secularism,nationalism,pragmatism,and the balance between east and west.theoretically,the discourse of ottomanism with the nodal point of liberal islam can be considered as the discourse of islamic resistance against political islam.during the syrian crisis,the ottomanists,by supporting the opposing groups of the islamic resistance,including isis,tried to expand their discourse in the islamic world by alienating and opposing the discourse of the islamic resistance,which is based on political islam.