گونه‌شناسی دیوارهای هو در معماری ایرانی

دیوار هو به عنوان یک سازه ی پشتیبان در عرصه ی معماری مورد استفاده قرار گرفته است. این سازه ی تحتِ فشار از پیشروی نیروهای رانشی ممانعت کرده و باعث ایجاد ایستادگی و پایداریِ سازه ی اصلی در مقابل هرگونه حرکتِ افقی می گردد. بررسی مراجعِ مربوط به سازه های معماری روشن می کند که تحقیقاتِ اندکی به سازه های پشتیبان و بالاخص دیوارهای هو در ایران اختصاص داده شده است و پاسخ روشنی برای این سوال که: بر اساس چه سنجه هایی می توان گونه های دیوارهای هو را بررسی نمود و این گونه ها چیستند ارائه نشده است. از سویی مطرح بودن مبحث دیوارهای هو در حوزه ی تخصصی مرمت بنا به عنوان یک شیوه ی درمان، نیاز به تحقیق در این خصوص را به صورت مبرم می طلبد. هدف این پژوهش، مطالعه و شناخت دیوارهای هوی در ایران است. بنابراین ابتدا با تکیه به مطالعات کتابخانه ای و سپس با تحقیقات میدانی و بررسی 100 نمونه ی در دسترس، شناخت و گونه شناسی دیوارهای هوی معماری ایرانی، مورد نظر قرارگرفت. برآمد اصلی این تحقیق، شناخت گونه های دیوارهای هو مبتنی بر سنجه های شکلی، موقعیت قرارگیری دیوارهای هو در پلان، مصالح به کاررفته در آن ها و زمانِ ساخت می باشد. مطالعه ی روند گونه شناسی در نمونه های بررسی شده، نشان داد که گونه های توپُر با پلان مستطیل و مقطع ترکیبی(مستطیل و مثلث)، کاربردی ترین دیوار هو از 100 نمونه ی مورد بررسی می باشد. سهولتِ ساخت و ایفای بهترین عملکرد سازه ای این دیوارهو می توانداز دلایل استفاده ی معماران باشد که بر شناخت و آگاهیِ تجربیِ آن ها استوار بوده است. در گونه های دیوارهای هوی دارای بازشو نیز نوعِ یک طبقه با پوشش درگاهی از نوع مازه دار بیشترین پذیرش را از سوی معماران به خود اختصاص داده است. ازدستاوردهای این پژوهش، راهکارهای علمی برای مرمت گران و معماران به منظور طراحی گونه های دیوارهای هو در مرمت بناهای تاریخی ارائه می دهد.