مقایسه کارایی نماتد steinernema feltiae، باکتری bacillus thuringiensis و حشره‌کش دیکلرووس در کنترل سیارید قارچ خوراکی lycoriella auripila

سیارید قارچ خوراکی lycoriella auripila (winnertz) (dip.: sciaridae)  سبب کاهش عملکرد محصول قارچ خوراکی در سراسر جهان از جمله ایران می گردد. در پژوهش حاضر، ابتدا خروج حشرات کامل این سیارید در بسترهای کشت تیمار شده با نماتد steinernema feltiae (sf) در سه غلظت، bacillus thuringiensis subsp. israelensis (bti) در سه غلظت و حشره‌کش دیکلرووس در شرایط آزمایشگاهی و در بازه زمانی یک ماهه تعیین و کاهش جمعیت حشرات در تیمارها نسبت به شاهد محاسبه شد. سپس در بررسی میدانی علاوه بر تیمارهای آزمایشگاهی قید شده، تیمار همزمان نیم‌دز از sf و bti هم مورد آزمون قرار گرفت. تعداد حشره شکار شده در تله های کارت زرد چسبنده و برش های سیب‌زمینی شمارش و نسبت به شاهد مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج بررسی آزمایشگاهی نشان‌دهنده تاثیر مثبت همه تیمارها بر کنترل این آفت بود. بیشترین مرگ لاروهای آفت در غلظت 10^6×1 لارو بر مترمربع از sf و غلظت دو درصد bti به ترتیب با 81.6 و 77.4 درصد، ثبت شد. در بررسی میدانی، بالاترین کارایی کنترل بر اساس آمار حشرات کامل جلب شده به کارت های زرد در تیمار bti دو در هزار با 75.7 درصد و بر اساس آمار لاروهای جلب شده به برش‌های سیب‌زمینی در تیمار دیکلرووس و تیمار استفاده همزمان دو بیمارگر (نیم دز نماتد و نیم دز باکتری) بدون اختلاف معنی دار با هم به ترتیب با 75.3 و 74.8 درصد بود. بیانگر این موضوع که دو بیمارگر در کنترل لارو این آفت به صورت هم‌افزایی عمل کردند. بیشترین عملکرد قارچ خوراکی در هر دهنه در بین تیمارهای بیولوژیک، در تیمار 106×1 لارو بر مترمربع نماتد ثبت شد که البته با تیمار باکتری اختلاف معنی‌داری نداشت. با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از این دو عامل کنترل بیولوژیک برای کنترل سیارید l. auripila  در سالن های پرورش قارچ خوراکی توصیه می شود.

comparative effectiveness of entomopathogenic nematode steinernema feltiae, entomopathogenic bacterium bacillus thuringiensis and dichlorvos for control of fungus gnat lycoriella auripila

the edible mushroom mosquito lycoriella auripila (dip.: sciaridae) causes quantitative and qualitative reductions in crop yield worldwide, that is, iran. the present study was conducted to estimate the efficacy of the entomopathogenic nematode steinernema feltiae and the bacterium bacillus thuringiensis, separately and simultaneously, in controlling this mushroom mosquito. in the laboratory study, the efficacies of different concentrations of s. feltiae (sf), b. thuringiensis subsp. israelensis (bti) and dichlorvos pesticide were investigated. then, nine treatments, including the interaction between sf and bti, were performed in addition to the laboratory treatments in the field test. the mushroom production yields in the control and treatment groups were compared. statistical analysis of data was done based on the number of whole insects caught in sticky yellow card traps and larvae attracted to potato slices. in the conducted tests, the reductions in the insect population in the treatments compared with the control were calculated. the laboratory experiments showed positive effects of all treatments on pest control. the concentrations of 1×106 ij/m2 sf and 2/1000 bti had the highest mortality rate of pest larvae with 81.6 and 77.4% mean mortality, respectively. nematode sf at this concentratration acted better than dichlorvos for the control of this pest. in the field measurements, the highest population decreases were recorded in bti with 75.7% control efficacy based on yellow sticky cards and in treatments of dichlorvos and half-dose of two-biocontrol agent based on potato slices data with 75.3 and 74.8%, respectively. no significant difference was observed between dichlorvos and sf treatment for the control of this pest based on yellow sticky card data in field study. the obtained results recommend using these two biological control agents to control the l. auripila mosquito in edible mushroom cultivation halls.