شناسایی پهنه های همگن بارش سنگین و ابرسنگین ایران زمین به کمک نمایه های کنترل کیفیت پراش درون گروهی

هدف از این مطالعه ارایه الگویی برای خوشه بندی مکانی بارش های ایران می باشد. به این منظور، از داده های روزانه بارش میان یابی شده یک پایگاه داده موسوم به اسفزاری** طی بازه زمانی 1/1/1340 تا 11/10/1383 استفاده شده است. بر اساس محدوده جغرافیایی ایران و دوره زمانی مطالعه یک پایگاه داده در ابعاد 7187×15992 که بر روی سطر ها زمان (روز) و بر روی ستون ها مکان قرار داشت، تشکیل شد. برای هر روز تقویمی از سال و هر سلول مکانی، مقادیر بارش سنگین و ابر سنگین به ترتیب بر پایه صدک 95 و 99 به صورت جداگانه محاسبه و دو پایگاه داده در ابعاد 366×7187 برای دو آستانه یاد شده ایجاد شد. پهنه بندی به کمک تحلیل خوشه ای پایگانی با روش ادغام صورت گرفت. برای گزینش شمار خوشه ها از 11 نمایه کنترل کیفیت پراش درون گروهی استفاده شد. تعیین شمار بهینه خوشه ها برای دو پایگاه داده، بر پایه برازش نمایه ها صورت گرفت. بر اساس نتایج حاصل از برازش 11 نمایه بر روی خوشه بندی های مختلف، ایران زمین به 5 ناحیه همگن بارش سنگین و ابرسنگین قابل پهنه بندی است. برای هرکدام از پهنه ها سری زمانی روزانه و ماهانه آستانه-های بارش محاسبه گردید. یافته ها به طور کلی نشان داد که نمایه های کنترل کیفیت به کارگرفته شده ازکارآیی و دقت مناسبی جهت شناسایی و پایش مکانی مناطق همگن بارش سنگین و ابر سنگین ایران برخوردارند.