بررسی روابط گرمایی و رطوبتی و باردهی خیار در خُرداقلیم های کشت پلاستیکی

در شرایط دمایی و رطوبتی بالا در زیر تونل‌های پلاستیکی برای پیش‌رس کردن خیار امکان گسترش سریع بیماری‌های قارچی فراهم می‌شود، لذا خیارکاران به -ناچار اقدام به سمپاشی پیاپی می‌کنند. بهره گیری از تهویه طبیعی در تونل‌های پلاستیکی مشبک می‌تواند شیوع بیماری‌های قارچی را کاهش دهد. هدف این پژوهش بررسی روابط گرمایی و رطوبتی خُرداقلیم های کشت خیار سبز و بهره گیری از آن برای کاهش نم نسبی، تامین دمای بایسته و افزایش تولید خیار است. برای این منظور از سه خُرداقلیم (1) تونل پلاستیکی بسته (mc)، (2) تونل پلاستیکی مشبک (mp10)، با 100 سوراخ (به قطر 10 میلی‌متر)، و (3) تونل پلاستیکی مشبک (mp15) با 100 سوراخ (به قطر 15 میلی‌متر) در هر مترمربع، به عنوان تیمارهای آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. کشت خیار در اسفند در تونل‌هایی به پهنای 3/3 متر، ارتفاع 7/1 متر، و طول 6 متر، در شهرستان محمودآباد، انجام شد. یافته ها نشان داد که دماهای میانگین و بیشینه در تونل‌های پلاستیکی همیشه بیشتر، و به‌طور معنی‌داری متفاوت از دمای هوای آزاد بودند. جمع درجه- روز گرمایی در تیمار mc بیشتر از دو تیمار دیگر بود. برای میانگین و کمینه نم‌نسبی روزانه تفاوتی بین خرداقلیم‌های مشبک (mp10 و mp15) و هوای آزاد دیده نشد و همواره نم نسبی تیمار mc به طور معنی‌داری بیشتر از تیمارهای مشبک و هوای آزاد بود. محصول برداشت شده در تیمار mc به ترتیب 12% و 20% بیشتر از خیار تولیدی در تونل‌های mp10 و mp15 بود. نتیجه گیری می‌شود که با افت نم نسبی در تونل های مشبک، نسبت به پلاستیک بسته، امکان شیوع بیماری های قارچی کاهش می یابد. در میان خرداقلیم های مشبک، تونل mp10 هم در تعدیل نم نسبی نقش داشت و هم در مقایسه با تونل بسته افت تولید کمتری داشت.