ارایه یک روش‌پیش بینی عملکرد جو با استفاده از شاخص‌های دور‌پیوندی (مطالعه موردی: کبوترآباد اصفهان)

گیاه جو (hordeum vulgare. l) منبع غذایی مهمی برای تغذیه انسان و دام است و از لحاظ سطح زیر کشت دومین غله مهم ایران به‌شمار می رود. هدف از انجام این پژوهش، ارایه روشی برای پیش‌بینی عملکرد گیاه جو به کمک تلفیق یک مدل زراعی با شاخص های اقلیمی دور‌پیوندی در کبوترآباد اصفهان می‌باشد. به این منظور، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات هواشناسی کشاورزی کبوترآباد اصفهان طی سال‌های زراعی 91-90 و 92-91 انجام شد. پس از صحت و اعتبارسنجی مدل گیاهی aquacrop طی دو سال زراعی، عملکرد دانه با استفاده از داده های تاریخی یک دوره 15 ساله اعتبارسنجی شد. سپس عملکرد دانه برای دوره 62 ساله (1392-1330) آمار هواشناسی شبیه‌سازی گردید. بانک اطلاعاتی ماهانه 5 فاز شاخص نوسان جنوبی و 3 فاز شاخص دو‌قطبی اقیانوس هند به عنوان دو شاخص دورپیوندی برای 3 ماه پیش از تاریخ کاشت (شهریور، مهر، آبان) از سال 1330 لغایت 1392 انتخاب و توزیع احتمالات تجمعی عملکرد شبیه‌سازی شده محاسبه گردید. نتایج نشان داد به جز فازهای دوقطبی اقیانوس هند در ماه آبان، اختلاف معنی‌داری بین فازهای مختلف وجود ندارد. آزمون کروسکال-والیس اختلاف معنی‌داری (005/0p=) را بین فازهای دوقطبی اقیانوس هند نشان داد و آزمون من- ویتنی بیانگر اختلاف معنی‌داری بین فازهای نرمال و منفی (012/0p=) و مثبت و منفی (006/0p=) شاخص مذکور بود. از‌آنجا که پیش‌بینی‌های 3 تا 6 ماهه نوسان دو قطبی اقیانوس هند بر ‌اساس خروجی‌های مدل های اقلیمی قابل دسترس می باشند، امکان پیش‌بینی عملکرد 3 ماه پیش از کاشت وجود داشته و در شرایط وقوع فازهای منفی و مثبت نوسان دو‌قطبی اقیانوس هند، مدیریت عملیات مزرعه‌ای نظیر استفاده از ارقام مقاوم به خشکی، کاهش تراکم و سایر راهبردهای سازگار با شرایط خشکی می تواند مد‌نظر قرار گیرد.