مدلسازی و پیش‌بینی تبخیر- تعرق گیاه مرجع با سری زمانی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

با توجه به اهمیت تبخیر- تعرق در کشاورزی و برنامه ریزی منابع آب کشور، الگوسازی و شبیه سازی آن همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. روش مدلسازی باکس- جنکینز برای دست یابی به این هدف با توجه به تکرارپذیری داده های تبخیر- تعرق از کارایی بیشتری برخوردار است. در این پژوهش متوسط تبخیر- تعرق ماهانه براساس داده های هواشناسی 22 ساله در پنج ایستگاه استان کرمانشاه از روش پنمن مانتیث فایو 56 محاسبه شد، و تغییرات سری زمانی تبخیر- تعرق آن ها مورد مطالعه قرار گرفت. از 21 سال اطلاعات تولیدی برای مدلسازی براساس روش sarima استفاده شد، و شروط نرمال، تصادفی و مستقل بودن باقی مانده های مدل‌های برازش داده شده بررسی شد. بدین ترتیب، الگوهای نهایی تبخیر- تعرق برای ایستگاه های کرمانشاه 12(1،1،1)×(0،1،2)sarima، کنگاور 12(1،0،1)×(1،1،3)sarima، سرپل ذهاب 12(1،1،1)×(2،1،2)sarima، روانسر 12(1،0،1)×(1،1،3)sarima و اسلام آباد غرب 12(1،1،0)×(1،1،1)sarima پیشنهاد می‌شوند. در نهایت از مدل‌های انتخاب شده برای پیش‌بینی تبخیر- تعرق 12 ماهه که در انتخاب مدل دخالت داده نشده بودند (مدل آموزش ندیده است) استفاده و نتایج آن با مقادیر واقعی محاسبه شده مقایسه شد. دقت پیش‌بینی‌ها در سال 2009، به‌ترتیب با توجه به مقادیر rmse و r، در ایستگاه‌های کرمانشاه 38/0 میلی‌متر و 99/0، سرپل‌ذهاب 37/0 میلی‌متر و 99/0 و کنگاور 40/0 میلی‌متر و 99/0 نسبت به ایستگاه‌های روانسر 03/1 میلی‌متر و 99/0 و اسلام‌آباد 91/0 میلی‌متر و 98/0 بهتر است.