هوا، اقلیم و آب، میراث نسل‌های آینده

شعار روز جهانی هواشناسی سال 2023 «آینده وضع هوا، اقلیم و آب در گذر نسل‌ها» انتخاب شده و ناظر بر وضعیتی است که آیندگان با آن روبرو خواهند بود. یادداشت حاضر بیان می‌کند که گرچه تغییرات کمی و کیفی نامطلوب این سه مولفه که به انضمام مولفه خاک پایه‌های اصلی امنیت غذایی را تشکیل می‌دهند ابعاد جهانی داشته و بسیاری از مناطق را در بر گرفته است ولی آنچه درجه آسیب کشورها را در مقابل این تغییرات از یکدیگر متمایز می‌سازد نحوه مدیریت و تعادل بخشی بین منابع و مصارف آب و همچنین شیوه اجرای برنامه‌های تقابل، تاب‌آوری و سازگاری در مقابل بحران‌هاست. بررسی حاضر در سه محور یاد شده، به آسیب‌های وارده بر وضع هوا، آب و اقلیم در ایران پرداخته و تاکید می‌نماید که تغییر اقلیم و خشکسالی به تنهایی مسبب بحران‌های زیست محیطی نیستند و به خصوص نقش خشکسالی و تغییر اقلیم در بروز بحران آب در مقایسه با نقش مدیریت منابع و مصارف آب، بسیار کم‌تر ارزیابی می‌شود و نتیجه‌گیری شده است که خشکسالی همانند ترسالی یک پدیده اقلیمی طبیعی، قابل انتظار و تکرار شدنی است‌. از تحلیل داده‌های 120 ساله بارندگی چهار ایستگاه‌ قدیمی ایران (اصفهان، بوشهر، تهران و مشهد) چنین نتیجه شده است که در ایران خشکسالی‌ها با دوام حد‌اقل یک، دو، سه، چهار و پنج سال متوالی، صرف‌نظر از شدت آن‌ها‌، به طور میانگین هر چهار، هشت، 17، 33 و 40 سال یکبار رخ می‌دهند. حقیقت این است که ثروت آبی کشور همین بارشی است که میانگین مکانی آن در گستره کشور بین 140 تا 350 میلی‌متر در سال‌های مختلف نوسان دارد و لازم است این محدودیت به عنوان پیش‌فرض اصلی چالش‌های هوا، اقلیم، آب و خاک نسل حاضر و آینده در مد نظر قرار گیرد.

editorial topic: weather, climate, and water; the heritage of future generations

the world meteorological day 2023’s theme is “the future of weather, climate and water across generations” and it refers to the situation that the future will face. these three components together with the soil element form the main fundamentals of food security. the current note states that although the quantitative and qualitative unfavorable variations of these three components have global dimensions and covers many regions of the world , but what differentiates countries from each other in terms of the degree of damages due to these changes is the ways of managing and balancing water resources and water consumptions, as well as the implementation of resistance, resilience and adaptation programs in the face of crises. this study deals with the damages caused to the weather, water and climate in iran and emphasizes that climate change and drought alone are not the cause of environmental crises. especially, the effects of drought and climate change in the occurrence of water crisis are much less compared to the effect of water resources management. it has been concluded that drought like wet year is a natural, expectable and repeatable climatic phenomenon. based on the 120 years rainfall data analysis of four old stations in iran (isfahan, bushehr, tehran and mashhad) it has been concluded that the one, two, three, four and five consecutive years lasting droughts in iran, regardless of their severity, occur once every four, eight, 17, 33 and 40 years in average. in fact, the water wealth of the country is the rainfall that the spatial average of which fluctuates between 140 and 350 millimeters in different years and it is necessary to consider this limitation as fundamental assumption in weather climate, water and soil challenges of the present and future generations.