ارائه مدل توسعه منابع انسانی با رویکرد ارتقاء سرمایه اجتماعی سازمانی

زمینه و هدف: ارتقاء سرمایه اجتماعی در سازمان‌های دولتی و به‌تبع آن بهبود سرمایه اجتماعی در سطح جامعه از طریق نظام مدیریت منابع انسانی این سازمان‌ها امکان‌پذیر است؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل توسعه منابع انسانی با رویکرد ارتقاء سرمایه اجتماعی سازمانی است. روش: پژوهش به‌لحاظ هدف کاربردی، به‌لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی-پیمایشی و مبتنی بر روش پژوهش ترکیبی (کیفی و کمّی) است. ابعاد و مولفه‌های زیرسیستم توسعه منابع انسانی که قابلیت اثرگذاری بر سرمایه اجتماعی دارد. با استفاده از روش تحلیل تم و مصاحبه با خبرگان و پالایش مدل طی دو راند دلفی با گروه دیگری از خبرگان، مشتمل بر 5 تم اصلی و 30 تم فرعی احصاء شد. در مرحله پیمایش، متغیرهای احصاء شده در قالب پرسش‌نامه تنظیم و در بین مدیران و کارشناسان ستاد وزارت آموزش‌وپرورش توزیع شد. برای رتبه‌بندی متغیرها از روش آنتروپی شانون و برای بررسی مطلوبیت آنها از آزمون دوجمله‌ای استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش در بخش کیفی نشان می‌دهد توسعه منابع انسانی با رویکرد ارتقاء سرمایه اجتماعی دارای 5 بُعد و 30 مولفه است. در بخش پیمایش، قدرمطلق آماره t برای تمامی روابط بین متغیرها بزرگ‌تر از مقدار بحرانی 96/1 و نیز تمامی بارهای عاملی در حالت استاندارد بزرگ‌تر از 5/0 قرار دارند، پس هیچ‌یک از روابط رد نشد. نتیجه‌گیری: در سازمان مورد مطالعه، توسعه منابع انسانی و سرمایه اجتماعی در وضعیت مطلوبیت کم قرار دارند. از میان ابعاد توسعه منابع انسانی، بُعد مدیریت عملکرد بیشترین تاثیر را بر سرمایه اجتماعی سازمانی دارد و توسعه منابع انسانی از طریق بُعد ارتباطی سرمایه اجتماعی، بیشترین اثرگذاری را به‌همراه دارد.