آسیب شناسی موافقتنامه‌های ترجیحی، بازرگانی و گمرکی در تجارت خارجی کشور

هدف مقاله حاضر احصا و تحلیل کارکرد و اثربخشی موافقتنامه‌های دو یا چندجانبه گمرکی و بازرگانی است که می‌تواند در بازبینی قوانین و سیاست های ناظر بر انعقاد موافقت‌نامه‌هایی از این دست با هدف گسترش روابط تجاری با سایر کشورها مورد توجه قرار گیرد. در این مقاله به بررسی موافقت‌نامه‌های گمرکی و بازرگانی با استفاده از روشهای تحقیق(هنجاری و توصیفی- تحلیلی) پرداخته شده که یافته‌های حاصله حاکی از آن است که علیرغم انعقاد بیش از 158 موافقتنامه دو یا چند جانبه گمرکی و ‌بازرگانی، عدم نظارت بر نحوه عملکرد و میزان اثربخشی موافقت‌نامه‌های فوق،‌ عدم توجه به ابعاد فنی و کارشناسی این موضوع نظیر شاخص اکمال تجاری، پتانسیل تجاری بالقوه، مزیت نسبی صادراتی و ... منجر به صوری شدن و از دست دادن کارکرد آن‌ها شده است. تبعات این امر منجر به از بین رفتن قدرت ابتکار عمل به منظور کاهش اثرات تحریم‌ها در شرایط حساس کنونی خواهد شد.

Pathology of Preferential, Commercial and Customs Agreements in Foreign Trade

The purpose of this paper is to Counting and analyzing the performance and effectiveness of bilateral or multilateral customs and trade agreements that can be considered in reviewing the laws and policies governing the conclusion of such agreements with the aim of expanding trade relations with other countries. This article examines customs and trade agreements using research methods (normative and descriptiveanalytical).The findings indicate that despite the conclusion of more than 158 bilateral or multilateral customs and trade agreements, failure to monitor the performance and effectiveness of the above agreements, lack of attention to technical and expert aspects of this issue such as Trade Potential Index, Trade Complementarity Index, relative export advantage, etc., has led to their formalization and loss of function. The consequences of this will lead to the loss of the power of initiative to reduce the effects of sanctions in the current sensitive situation.