شناسایی زمینه‌های فساد اقتصادی در مناقصه‌های دولتی

هدف از این تحقیق دریافت زمینه‌های فساد اقتصادی در مناقصه‌های دولتی است. در این راستا، پس از مطالعه ادبیات نظری تحقیق و شناسایی عوامل اصلی و فرعی فساد اقتصادی در مناقصه‌های دولتی، با استفاده از روش دلفی و طی دو مرحله، از خبرگان مرتبط با مناقصه‌های دولتی نظرسنجی و درستی موارد شناسایی‌شده کنترل و بررسی شد. نتایج حاکی از آن است که، همه موارد شناسایی‌شده جزو زمینه‌های بروز فساد اقتصادی در مناقصه‌های دولتی‌ است. در ادامه، برای تشخیص میزان اهمیت هریک از این عوامل، با استفاده از روش‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره، شامل روش‌های تحلیل سلسله‌مراتبی ahp و ‌topsis، عوامل مذکور رتبه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که، از نظر خبرگان، از بین چهار عامل اصلی شناسایی‌شده (ساختار رانت‌جویانه مناقصه‌های دولتی، سیاسی‌بودن فرایند برگزاری مناقصه‌ها، اقتدار بوروکراتیک و ضعف سازوکارهای نظارتی)، ضعف ساز‌و‌کارهای نظارتی مهم‌ترین عامل است. اگرچه عامل ساختار رانت‌جویانه، از نظر خبرگان، اهمیت کمتری نسبت به سایر عوامل دارد، ولی درواقع فساد اقتصادی در مناقصه‌های دولتی عملی رانت‌جویانه و روشی برای دستیابی به رانت‌هاست. سایر عوامل زمینه‌ساز نیز دستیابی به منابع رانت را تسهیل می‌کنند. این عوامل، هماهنگ با یکدیگر، درنهایت، کاهش قیمت نسبی فساد و، درنتیجه، شکل‌گیری آن در مناقصه‌های عمومی را سبب می‌شوند.

Identifying the Backgrounds of Economic Corruption in Public Tenders

This article aims to identify the factors that lead to economic corruption in public tenders. Studying the theoretical literature, the major and minor elements of economic corruption in public tenders were identified. Also, using Delphi method, these factors were confirmed by experts. Four major factors have been identified: rent seeking structure of public tenders, politicizing process of public trends, bureaucratic authority, and weak supervisory mechanisms. In order to determine the significance of each of these factors the multicriteria decision making including hierarchical analysis (AHP) and TOPSIS were used. It was found that the weak supervisory mechanism played the major role among the four of them. But at end it was clear that the coordination of the four of them resulted in corrupted public tenders.