شناسایی پیشران های موثر در بازآفرینی شهری سکونتگاه های غیررسمی با رویکرد آینده پژوهی ( نمونه موردی: شهر زاهدان)

توسعه افسارگسیخته شهرنشینی موجب برهم خوردن تعادل‌های اجتماعی و محیطی و درنتیجه ظهور سکونتگاه‌های غیررسمی شده است. رویکرد بازآفرینی شهری با ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در پی ارتقای این بافت ناکارآمد می‌باشد. ازین رو هدف از این پژوهش شناسایی پیشران‌های کلیدی موثر بر بازآفرینی شهری با رویکرد آینده‌پژوهی در شهر زاهدان می‌باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی، از حیث روش ترکیبی از روش‌های اسنادی و پیمایشی در سطح اکتشافی و مبتنی بر رویکرد آینده‌پژوهی است که با به‌کارگیری ترکیبی از مدل‌های کمی و کیفی صورت گرفته است. جامعۀ آماری مورد مطالعه شامل مدیران، کارکنان و اعضای نهادهای فعال است که در بازآفرینی و نیز مدیریت و توسعه امور فرهنگی در این منطقه نقش دارند. روش جمع‌آوری اطلاعات مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است. در این تحقیق از روش‌های تحلیل ساختاری و تکنیک دلفی استفاده‌شده و نرم‌افزار مورداستفاده در این تحقیق micmac می‌باشد. بر اساس نتایج مدل تحلیل ساختاری 10 شاخص به‌عنوان مهم‌ترین و کلیدی‌ترین شاخص‌های موثر بر بازآفرینی شهری در شهر زاهدان انتخاب شد که از میان این 10 شاخص انتخاب‌شده، هفت شاخص از گروه متغیر مدیرتی – نهادی و قانونی، دو شاخص از گروه متغیر اجتماعی – فرهنگی و یک شاخص هم از گروه متغیر محیطی و کالبدی بوده‌اند. درنتیجه مهم‌ترین و کلیدی‌ترین متغیر در بازآفرینی شهری در شهر زاهدان، متغیر مدیریتی – نهادی و قانونی می‌باشد و بهبود و ارتقاء توان کارشناسی و تخصصی شهرداری، یکپارچگی سیاست‌های بخش‌های مختلف شهری، تاکید بر وجود یک مرکز هماهنگ‌کننده سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های شهری، تدوین استانداردهای ارزیابی خدمات مدیریت شهری، ملزم نمودن کلیه نهادهای رسمی و غیررسمی به همکاری و هماهنگی با بازآفرینی شهری از جمله مهمترین پیشنهادات در ارتباط با بازآفرینی شهر زاهدان می باشند.

identifying the drivers affecting urban regeneration of informal settlements using futures studies approach (case study: zahedan city)

rapid unprecedented development of urbanization has changed the balance of socio-environmental issues and making informal settlements and inefficient urban structures and as a result. the approach of urban regeneration approach tries to improve the inefficiency through positive and sustainable changes. considering the issues, this study tried to identify the main drivers affecting the urban regeneration in zahedan city, using futures study method. the statistical population of this mixed-method documentary and survey included managers, employees and members of active institutions that play a role in the regeneration, management, and development of cultural affairs of the city. library and field studies were used to collect the data. moreover, structural analysis, delphi technique, and mic mac were used for data analysis. based on the results of the structural analysis model, 10 indicators were selected as the main indicators that affect urban regeneration of zahedan city: seven indicators belong to the managerial-institutional and legal variable group, two indicators belong to the socio-cultural variable group and one indicator belong to the environmental and physical variables. therefore, the key variable in urban regeneration of zahedan is the administrative-institutional and legal variable. among suggestions are: improving expertise in the municipality, integrating different policies of different departments, emphasizing the existence of a coordinating center for urban policies and planning, formulating service evaluation standards for urban management, obliging all official and unofficial institutions to cooperate with urban regeneration.