اولویت‌بندی مولفه‌های رفتار شهروند سازمانی در نظام برنامه‌ریزی شهری (نمونه موردی: شهر مشهد)

امروزه شهرها همچون سازمان بزرگ و پیچیده ای می باشند، که شهروندان به عنوان عنصر اصلی این مجموعه به حساب می آیند. رفتار شهروند سازمانی به عنوان رفتارهای فرانقشی، باعث بهبود موثر وظایف و نقش‌های سازمان می‌شوند. لذا با توجه به اهمیت شهرها به لحاظ تاثیرپذیری برنامه ریزی های شهری از رفتار شهروند سازمانی، ضرورت شناسایی مولفه های رفتار شهروند سازمانی در شهرها وجود دارد. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی مولفه های رفتار شهروند سازمانی می باشد، که از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جمع آوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و تهیه 384 پرسشنامه انجام شده است. روایی پرسشنامه با نظر چند تن از صاحبنظران در این زمینه، پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ، تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی و اولویت بندی از آزمون فریدمن بهره گرفته شده است. طبق یافته ها، در میان متغیرهای اصلی، همبستگی و رابطه معناداری وجود دارد و در میان متغیرهای اصلی انگیزه، پاسخ، محرک، تقویت و نگرش، متغیر انگیزه و پاسخ دارای اولویت بالاتری در میان متغیرهای دیگر می باشد، لذا نتایج حاکی از آن است، در اولویت بندی مولفه های رفتاری شهروند سازمانی در نظام برنامه ریزی شهری، مدیران و برنامه ریزان شهری باید انگیزه شهروندان در شهر مشهد را در برنامه ریزی های شهری مد نظر داشته باشند، چون بر پاسخ دهی شهروندان که به شکل میزان تعهد و رضایت شهروندی از شهر بروز می دهد، تاثیرگذار است.

prioritization of the components of organizational citizenship behavior in urban planning system (case study: mashhad city)

today, cities are like a large and complex organization, where citizens are considered the main element of the organization. organizational citizenship behavior as extra-role behavior can effectively improve the tasks and roles of organizations. considering the importance of cities in terms of the influence of urban planning on organizational citizenship behavior, there is a need to identify the components of organizational citizenship behavior in cities. therefore, the aim of this descriptive research is identifying and prioritizing the components. data collection was done using library studies and 384 questionnaires. the validity of the questionnaire was confirmed using the opinion of several experts in this field and the reliability of the questionnaire is based on cronbach’s alpha. data analysis was done using confirmatory factor analysis method and the prioritization was based on friedman test. the results show that there is a significant correlation among the main variables including motivation, response, stimulus, reinforcement and attitude. the motivation and response variables have a higher priority among other variables, so the results indicate that, in prioritizing the behavioral components of the organizational citizenship in the urban planning system, managers and urban planners should consider citizens’ motivation of mashhad in urban planning.