بررسی نقش مکان‌های سوم شهری در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: پیاده‌راه مرکزی شهر رشت)

امروزه با رشد شهری بدون برنامه و به دنبال آن افزایش استفاده از اتومبیل، به‌تدریج نقش عابرپیاده در فضاهای شهری کم‌رنگ می شود و همین امر موجب کاهش سرزندگی فضاهای عمومی برای تعاملات اجتماعی در شهرها شده‌است. هدف پژوهش حاضر، بررسی سطح و کیفیت تعاملات اجتماعی در پیاده‌راه فرهنگی شهر رشت؛ بررسی نقش مکان‌های سوم در ایجاد تعاملات اجتماعی و افزایش سطح تعاملات اجتماعی در توسعه گردشگری است. هدف پژوهش حاضر، کابردی و روش تحقیق نیز، توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه دارای طیف لیکرت استفاده شده‌است. همچنین از آزمون تی تک‌نمونه‌ای، تحلیل عاملی و ضریب همبستگی پیرسون برای تحلیل داده ها استفاده شد. پرسشنامه، شامل 51 سوال کیفیت محیطی، کیفیت مکان‌های سوم، هویت، جذابیت گردشگری و تعاملات اجتماعی را در پیاده‌راه علم‌الهدی می‌سنجد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد. پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ برابر 0/897 شده است. یافته‌های همبستگی برای هر سه آزمون مقدار قابل قبولی است و نشان می‌دهد که مولفه‌های «هویتمندی مکان»، «کیفیت پیاده‌راه» و «مکان‌های‌سوم» تاثیر قابل توجهی در توسعه و رونق گردشگری در پیاده‌راه دارند. مهمترین نتیجه پژوهش حاضر تبیین روابط هم افزا میان توسعه مکان های سوم و گردشگری است. بنابراین جایگاه مکان های سوم در برنامه ریزی شهری و همچنین برنامه ریزی گردشگری شهری باید در کشورمان مورد تاکید قرار گیرد و افزایش کیفیت های محیطی و فرهنگی آن در نهایت به افزایش تنوع اجتماعی، تعامل میان شهروندان و گردشگران و افزایش درآمدهای پایدار منجر گردد.

investigating the role of urban third places in tourism development (case study: central pedestrian zone of rasht city)

nowadays, with the unplanned urban growth and the subsequent increase in the use of cars, the role of pedestrians in urban spaces is gradually diminishing. this has reduced the vitality of public spaces for social interactions in cities. the present study aimed to investigate the level and quality of social interactions in the cultural pedestrian zone of rasht city and the role of third places in creating social interactions and increasing the level of social interactions in tourism development. the applied study  used a descriptive method. a questionnaire with a likert scale was used to collect the data. moreover, onesample ttest, factor analysis, and pearson’s correlation coefficient were used for analyzin the data. the 51item questionnaire used in this study measures the quality of third places, identity, destination attractiveness and social interactions in alamolhoda pedestrian zone. the sample included 384 people using cochran’s formula. the questionnaire reliability is obtained at 0.897 by cronbach’s alpha test. the correlation findings for all three tests are an acceptable value and show that the components “place identity”, “pedestrian zone quality”, and “third places” have a significant impact on the development of tourism in the area. the most important implication of the present study is explaining the synergistic relationship between the development of third places and tourism. therefore, the status of third places in urban planning and urban tourism planning should be emphasized in our country. increasing third places’ environmental and cultural qualities will eventually lead to increasing social diversity, interaction between citizens and tourists, and sustainable incomes.