رتبه بندی نواحی شهری بر اساس شاخص‌های کالبدی شکوفایی شهری (مطالعه موردی: شهر تبریز)

بررسی وضعیّت و تنگناهای توسعه‌ی نواحی، به لحاظ شکوفایی در شهرها، از مسایلی است که اخیراً در فرهنگ برنامه‌ریزی شهری مطرح شده است. اما در کشور ما کمتر طرح شده و ناشناخته می باشد. این مقاله ضمن معرفی شکوفایی شهری به عنوان رویکرد جدید در برنامه ریزی شهری جهان معاصر،  مفهوم شکوفایی و ابعاد آن را بررسی کرده و به شناسایی شاخص ها و عوامل موثر در شکوفایی شهری در بعد کالبدی ( زیر ساختی) می پردازد و سپس نواحی شهری تبریز را بر اساس شاخص های شکوفایی کالبدی با استفاده از مدل تودیم رتبه بندی می نماید. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. جهت رتبه بندی و انجام تحلیل های لازم ؛ از gis برای تهیه نقشه های مربوطه ، از روش ahp جهت وزن دهی معیارهای موثر در شکوفایی شهری کالبدی و زیرساختی و در نهایت از مدل todim برای رتبه بندی شکوفایی شهری کالبدی و زیرساختی نواحی شهری استفاده گردیده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که نواحی 18، 15 ، 21، نواحی با شکوفایی بالا به لحاظ کالبدی و زیرساختی می باشند. و نواحی 29، 65 ، 37، نواحی با شکوفایی پایین و در سه رتبه آخر به لحاظ شکوفایی کالبدی و زیرساختی می باشند. در کل، آنچه که از رتبه بندی نهایی به دست آمد، نشان دهنده عدم تعادل در توزیع مولفه های شکوفایی مرتبط با زیرساخت های شهری در کلانشهر تبریز می باشد.

Ranking Urban Districts based on Physical Indices of City Prosperity (Case Study: Tabriz City)

Exploring the problems of developing different districts, in terms of city prosperity, has been recently considered in urban planning discussions, but it is underresearched and unknown in Iran. Introducing city prosperity as a new approach in urban planning in the new era, the study investigated this concept and its different aspects. It then identified the indices and effective factors in city prosperity in terms of physical (infrastructure) aspects. Finally, using TODIM model, urban districts of Tabriz were ranked based on indices of physical prosperity. This applied study is descriptiveanalytical. GIS was used for the providing the maps, AHP was used for weighting criteria effective in physical and infrastructure city prosperity, and TODIM was used for ranking physical and infrastructure city prosperity. The study showed that districts 18, 15, and 12 are high in terms of physical and infrastructure city prosperity and districts 29, 56, 37 are the lowest in this regard. The results of ranking art of the study showed the imbalance in distribution of elements of prosperity pertaining to the urban infrastructures of Tabriz.