تحلیلی بر زیست پذیری شهری با تاکید بر شاخص مسکن (مطالعه موردی: کلانشهر مشهد)

امروزه رویکردهای گوناگونی برای حل مسائل و مشکلات موجود در شهرها مطرح و به کار گرفته شده‌اند. عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تاثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حضور مردم، کاربری مختلط، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و محیط زیست اشاره کرد. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص مسکن می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و  به لحاظ روش، توصیفی تحلیلی می‌باشد. از نرم افزارهای gis، spss و مدل ویکور و آنتروپی برای تحلیل اطلاعات استفاده شده است. براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1390، تراکم نفر در واحد مسکونی در شهر مشهد 3.4 نفر می‌باشد. بیشترین سرانه مسکونی با 56.9 و 56.8 مترمربع مربوط به منطقه 13 و 8 بوده است. همچنین کمترین سرانه با 20.7 و 20.1 در منطقه 4 و 5 مشاهده می‌شوند. به لحاظ شاخص‌های قدمت، دوام، مالکیت، دسترسی به فاضلاب شهری و قیمت مسکن بهترین وضعیت به ترتیب مربوط به مناطق 12، 12، 1، 11 و 1 می‌باشد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که منطقة 11 کلانشهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص مسکن می‌باشد. پس از منطقه 11، مناطق 10 و 9 به لحاظ مسکن دارای بهترین شرایط می‌باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ مسکن، به ترتیب مناطق 5، 4 و 13 می‌باشند. حدود 38 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب مسکن به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند.

The Analysis of Urban Livability with Emphasis on Housing Indicator (Case Study: Mashhad Metropolis)

Today different approaches are proposed and used for solving the current issues and problems in cities. Multiple factors affect the livability of a place, of which we can note the presence of people, mixed use, housing, safety and security, sense of belonging, efficiency and the environment. The main goal of this study is to investigate urban livability with emphasis on housing indicator in Mashhad metropolis. The research method of this research is applied in terms of goal and is descriptive analytical in terms of methodology. GIS and SPSS software, and Vikor and Entropy models were used for data analysis. The person density in the residential unit of Mashhad metropolis was 3.4 based on population and housing census in 2011. Zones 13 and 8 had the highest residential per capita with 56.9 and 56.8 m2, respectively, whereas zones 4 and 5 had the lowest residential per capita with 20.7 and 20.1 m2, respectively. Zones 12, 12, 1, 11, and 1 had the best situation in terms of oldness, durability, ownership, access to municipal sewage and housing price indicators, respectively. The results of the study showed that the zone 11 of Mashhad metropolis is the best zone in terms of housing indicator, followed by zones 10 and 9, respectively. By contrast, zones 5, 4 and 13 had the worst conditions in terms of housing indicator, respectively. About 38% of the zones of Mashhad are in a very unfavorable level of housing in terms of urban livability.