تحلیلی بر مولفه‌های تبیین‌کننده‌ حس تعلق مکانی در محلات نوبنیاد شهری (مطالعه موردی: محله‌ی یاغچیان تبریز)

امروزه برنامه‌ریزی و توسعه‌ی شهری روندی پایین به بالا بوده که از مقیاس خرد یعنی محله شروع می‌شود و هدف اولیه‌ی آن، ایجاد مکان‌های (محلات) مطلوب برای زندگی از طریق پیوند انسان با مکان و به عبارتی ارتقای حس تعلق مکانی محسوب می‌گردد. در این راستا، با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی و توسعه‌ی محله‌محور در دست‌یابی به توسعه‌ی شهری و نقش تاثیرگذار ارتباط و پیوند انسان با محلات و توسعه‌ی آن، هدف از تحقیق حاضر شناسایی مولفه‌های تبیین‌کننده‌ی حس تعلق مکانی در محلات نوبنیاد تبریز(محله‌ی یاغچیان) می‌باشد. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفیتحلیلی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم‌افزار warppls استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز ساکنان محله‌ی یاغچیان تبریز (حدود 150000 نفر) می‌باشد که حجم نمونه بر مبنای فرمول کوکران 384 نفر برآورد گردیده و براساس فرمول اصلاح شده‌ی کوکران به تعداد 340 نفر تقلیل یافته است. یافته‌های تحقیق بر مبنای مدل ساختاری حاکی از آن است که در محله‌ی مورد مطالعه مولفه‌های تبیین‌کننده‌ی حس تعلق مکانی در وهله‌ی اول تعلق کارکردی: انعطاف‌پذیری، آسایش و جذابیت به ترتیب با ارزش 65/0، 59/0 و 44/0، در وهله‌ی دوم تعلق حسی و عاطفی: سیمای بصری و اجتماع‌پذیری به ترتیب با ارزش 41/0 و 38/0 و در وهله‌ی سوم تعلق مفهومی: هویت و شخصیت مکان، خوانایی و قابلیت ادراک و تصور مکان به ترتیب با ارزش 32/0، 27/0 و 22/0 می‌باشند.

Analysis of components explaining the sense of spatial belonging in urban new neighborhoods (Case study: Yaghchian neighborhood of Tabriz)

Nowadays, urban planning and development is a bottomup process that starts from the microscale, ie the neighborhood and its primary goal is to create desirable places (neighborhoods) for life through human connection with place, in other words, to promote a sense of spatial belonging. In this regard, considering the importance of neighborhoodbased planning and development in achieving urban development and the effective role of human connection with neighborhoods and its development, the purpose of this study is identify the components that explain the sense of spatial belonging in in urban new neighborhoods of Tabriz (Yaghchian neighborhood). The research method is applied in terms of application and descriptiveanalytical in terms of nature, which in order to analyze the information, has been used the model of the minimum partial inputs in the WarpPLS software. Also, the statistical population of the study is residents of Yaghchian neighborhood (about 150,000 people), which the sample size is estimated at 384 people based on Cochran’s formula and 340 has been reduced based on Cochran’s modified formula. Findings of the research based on the structural model indicate that in the study neighborhood, the components that explain the sense of spatial belonging are in the first place: flexibility, comfort and attractiveness with a value of 0.65, 0.59 and 0.44, respectively, in the second place: sensory and emotional belonging, visual and social appearance with a value of 0.41 and 0.38, respectively, and in the third place: conceptual belonging, place identity and personality, readability and perceptual ability and perception of place with a value of 0.32, 0.27, and 0.22, respectively.