تاثیر صرفه‌های ناشی از تجمع و شهرنشینی بر رشد اقتصادی صنایع غذایی و آشامیدنی

ادبیات «جغرافیای اقتصادی جدید» به عنوان نظریه ای در مورد ظهور تجمعات بزرگ که بر افزایش بازده به مقیاس و هزینه های حمل و نقل تکیه دارد، توسعه یافته است. این مقاله با هدف بررسی چگونگی اثرگذاری صرفه‌ های ناشی از محلی شدن و همچنین صرفه های ناشی از شهرنشینی بر رشد اقتصادی صنایع غذایی و آشامیدنی ایران در دوره زمانی 13971390 انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 31 استان کشور بوده و از داده های پانل پویا و روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) برای تخمین مدل استفاده شده است. برای سنجش صرفه‌ های ناشی از تجمع بنگاه ها، شاخص تمرکز هرفیندال هیرشمن(hhi) و برای سنجش صرفه های ناشی از شهرنشینی شاخص نخست شهری انتخاب شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که صرفه های شهرنشینی اثر مثبت بر رشد اقتصادی صنایع غذایی و آشامیدنی داشته است اما ضریب متغیر آن (با ضریب 0.61) از نظر آماری معنی دار نشده است. در حالی که صرفه های ناشی از تجمع بنگاه ها اثر مثبت معنی داری (با ضریب 0.44) بر رشد اقتصادی صنایع مذکور دارد و این بدان معناست که تجمع بنگاه ها در نزدیکی یکدیگر به گونه ای بوده که توانسته است برای آن ها صرفه ایجاد نماید. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با انتخاب صحیح و ایجاد و توسعه خوشه ها در حوزه های صنعتی، می تواند از طریق افزایش همکاری و مبادله اطلاعات، تاثیر چشمگیری بر توسعه اقتصادی آن حوزه داشت. لذا به کارگیری سیاست های شهرک های صنعتی و خوشه ای شدن و اجتناب از سیاست های تمرکززدایی بنگاه هایی که فعالیت مشابه دارند توصیه می گردد.

The Effect of Accumulation and Urbanization Savings on the Economic Growth of Food and Beverage Industries

The ‘new economic geography’ literature has been developed as a theory of the emergence of large agglomerations that rely on increased returns to scale and transportation costs. This article attempted to investigate how the savings caused by localization and also the savings caused by urbanization on the economic growth of Iran’s food and beverage industries in the period 20132019. The statistical population of the study included 31 provinces of the country and dynamic panel data and generalized torque method (GMM) was used to estimate the model. The HerfindahlHirschman Concentration Index (HHI) was selected to measure the savings from corporate aggregation, and the first urban index was selected to measure the savings from urbanization. The results indicated that urban savings had a positive effect on the economic growth of food and beverage industries; however, its variable coefficient (with a coefficient of 0.61) was not statistically significant. The economies of localization had a significant positive effect (with a coefficient of 0.44) on the economic growth of these industries, which means that the concentration of firms close to each other would save them. The results also show that by choosing the right and creating and developing clusters in industrial areas, it is possible to have a significant impact on the economic development of that area by increasing cooperation and exchange of information. Therefore, it is recommended to apply centralization policies and avoid decentralization policies for firms with similar activities.