ارزیابی شاخص‌های کیفی مسکن در برنامه‌ریزی مسکن (مطالعۀ موردی: نواحی شهری نظرآباد، استان البرز)

نگاه ویژه به مسکن نیز پس از گذر از جبران کمبود مسکن، نگاهی کیفی به آن است. تحلیل ویژگی‌های کیفی می‌تواند زمینه‌ساز تحول در برنامه‌ریزی جامع مسکن و اتخاذ سیاست مناسب در عرصه‌های مختلف شهری به‌ویژه بخش مهم مسکن شود. در این پژوهش شاخص‌های کیفی مسکن در شهر نظرآباد استان البرز و نواحی شهری آن ارزیابی می‌شود. پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی و براساس هدف کاربردی است. ابتدا شاخص‌های کیفی مسکن در سه بخش اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی استخراج و تنظیم و با استفاده از پرسش‌نامه، این شاخص‌ها در سطح شهر نظرآباد و نواحی آن در معرض سنجش توسط شهروندان گذاشته شد. حجم نمونۀ آماری براساس فرمول کوکران، 378 واحد مسکونی است. از مدل vikor برای سنجش اختلاف نواحی شهری در شاخص‌های کیفی و سطح‌بندی این شاخص‌ها استفاده ‌شده است. نتایج نشان‌می‌دهد که وضعیت شاخص‌های سه‌گانه در شهر نظرآباد مطلوب نیست. طبق خروجی مقدار آمارهٔ آزمون t تک‌نمونه‌ای برابر با 83.268 و سطح معناداری آزمون فرضیه (0.000) است. بنابراین، ازآن‌جایی‌که سطح معناداری کمتر از 05% است، وضعیت نسبتاً نامطلوب در سه گروه شاخص کالبدی، اجتماعی و زیست‌محیطی در سطح کل شهر نظرآباد تایید می‌شود. نتایج مدل vikor هم نشان می‌دهد که مقدار q در ناحیۀ دوم شهر نظرآباد برابر است با 0.406 که نشان‌دهندۀ وضعیتی نیمه‌توسعه‌یافته و نسبتاً مطلوب در شاخص‌های کیفی است. نواحی اول و چهارم شهر در مقدار q، با 0.588 و 0.0490 وضعیت متوسط دارند. نواحی سوم و پنجم به‌ترتیب با 0.641 و 0.643 وضعیت نسبتاً نامطلوب و کمترتوسعه‌یافته دارند.