اثربخشی تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای بر کارکردهای اجرائی کودکان مبتلا به طیف اختلالات طیف اوتیسم

مقدمه: امروزه بدکارکردی عملکردهای اجرائی کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم موضوعی بحث‌برانگیزی است. لذا این پژوهش با هدف اثربخشی تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای بر عملکردهای اجرائی کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان 10 تا 12 ساله مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بود که در سال های 1401-1400 به مراکز درمانی و کلینیک های شهرستان شاهین‌دژ و بوکان مراجعه کرده بودند. تعداد 30 کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم به طور هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه (15 نفر گروه آزمایش تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای و 15 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. آزمودنی‌های گروه تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای به مدت 10 دقیقه تحت جریان مستقیم آندی روی سر، قرار گرفتند. ابزارهای تحقیق شامل مقیاس تشخیص اوتیسم گیلیام، آزمون مرتب‌سازی کارت‌های ویسکانسین، آزمون استروپ، خرده‌آزمون حافظه عددی آزمون وکسلر، آزمون آندره‌ری و آزمون عملکرد پیوسته بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای، عملکردهای اجرائی (انعطاف‌پذیری شناختی، بازداری پاسخ، حافظه‌کاری، برنامه‌ریزی سازمانی و توجه پایدار) را به طور قابل توجهی بهبود بخشید. نتیجه‌گیری: به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که تحریک جریان مستقیم فراجمجمه‌ای، مکمل سودمندی برای بهبود و تقویت عملکردهای اجرائی کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم است.

the effectiveness of transcranial direct current stimulation on the executive functions of children with autism spectrum disorders

introduction: today, the distortion of the executive functions of children with autism spectrum disorders is a controversial issue. therefore, this research was conducted with the aim of the effectiveness of transcranial direct stimulation on the executive functions of children with autism spectrum disorders. materials and methods: this study was quasi-experimental research with a pre-test-post-test design with a control group. the statistical population of the research included all children aged 10 to 12 years with autism spectrum disorder who were referred to treatment centers and clinics in shahindej and bukan cities in 1400-1401. a number of 30 children with autism spectrum disorder were purposefully selected and randomly replaced in two groups (15 in the transcranial direct current stimulation test group and 15 in the control group). subjects in the transcranial direct current stimulation group underwent anodic transcranial direct current on the head for 10 minutes. research tools included gilliam’s autism diagnosis scale, wisconsin card sorting test, stroop test, numerical memory subtest of wechsler test, andre-ray test, and continuous performance test. multivariate covariance analysis was used to analyze the research data. results: the results showed that transcranial direct current stimulation significantly improved executive functions (cognitive flexibility, response inhibition, working memory, organization-planning and sustained attention. conclusion: in general, it can be concluded that transcranial direct current stimulation is a useful supplement to improve and strengthen executive functions in children with autism spectrum disorders.