مقایسۀ اثربخشی آموزش ذهنی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار فکری و نگرانی در افراد دارای بدریخت انگاری بدنی

مقدمه: اختلال بدریخت انگاری بدنی جزء اختلالات شبه وسواس قرار دارد که مشخصۀ آن نشخوار فکری و نگرانی وسواس گونه فرد در خصوص نقصی خیالی در ظاهر است. امروزه رجوع چشمگیر افراد مبتلا به این اختلال به متخصصین پوست و زیبایی و جراحان پلاستیک، نشانه ای از دشواری در تشخیص و درمان های مناسب برای این اختلال است. این مطالعه با هدف مقایسۀ اثربخشی آموزش و درمان ذهنی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار و نگرانی در افراد مبتلا به اختلال بدشکلی بدن در اهواز، ایران انجام شد. مواد و روش ها: طرح پژوهش، تجربی از نوع آزمایشی میدانی با پیش‌آزمون پس‌آزمون و گروه گواه و پیگیری بود. جامعۀ آماری شامل 280 نفر از افرادی بود که در سال 1398 به خاطر مسئلۀ بدریخت انگاری به مراکز مشاوره شهر اهواز مراجعه کرده بودند. بر اساس حجم نمونه مطالعات با طرح پژوهش مشابه، تعداد 100 نفر از افراد فوق الذکر به روش داوطلبانه انتخاب شدند، سپس 45 نفرکه از پرسشنامۀ اختلال بدشکلی بدن ربیعی و همکاران (1390) بالاترین نمره‌ها را کسب کردند، به روش نمونه‌گیری هدفمند به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامۀ نشخوار فکری نولن هوکسما و مارو (1991) و پرسشنامه نگرانی پنسیلوانیا (1990) بود. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که در مراحل پس آزمون و پیگیری، آموزش ذهنی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر نشخوار فکری و نگرانی اثربخش بودند. علاوه بر این اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بیشتر از آموزش ذهنی بود. اما در مرحله پیگیری، بین اثربخشی دو مداخله بر نشخوار فکری و نگرانی تفاوتی مشاهده نشد. نتیجه گیری: می‌توان از آموزش ورزش ذهنی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای کاهش نشخوار فکری و نگرانی در اختلال بدریخت انگاری بدنی استفاده نمود.

Comparison of the Effectiveness of Mental Training and Treatment Based on Acceptance and Commitment on Rumination and Anxiety in Subjects with Body Dysmorphic Disorder

Introduction: Body dysmorphic disorder is one of the obsessivecompulsive disorders, which is characterized by rumination and obsessive worries about imaginary defects in appearance. Today, the significant referral of people with this disorder to dermatologists, cosmetologists, and plastic surgeons is a sign of difficulties in diagnosis and appropriate treatments for this disorder. this study aimed to compare the effectiveness of mental training and treatment based on acceptance and commitment on rumination and worry in people with body dysmorphic disorder in Ahvaz, Iran. Materials and Methods: The research design was experimental with pre–test/posttest, control group, and followup. The statistical population included 280 individuals who had been referred to counseling centers in Ahvaz in 2019 due to body dysmorphic disorder. Based on the sample size of a similar research design, 100 subjects were selected voluntarily. Then 45 people who obtained the highest scores from the Body Deformity Questionnaire of Rabiee et al. (2011) were selected by purposive sampling method and randomly assigned to two experimental and one control groups. Data were collected via implementing Nolen Hocsma and Morrow (1991) Rumination Questionnaire and the Pennsylvania Concern Questionnaire (1990). Results: The results of multivariate analysis of covariance showed that in the posttest and followup stages, mental training and treatment based on acceptance and commitment were effective on rumination and worry. Furthermore, the efficacy of treatment based on acceptance and commitment was significantly greater than mental training. However, in the followup phase, no difference was observed between the effectiveness of the two interventions on rumination and worry. Conclusion: Mental training and acceptance and commitment therapy can be used to reduce rumination and worry in body dysmorphic disorder.