تاثیر پخش سیلاب بر موفقیت بوته‌کاری و بیابان‌زدایی (مطالعه موردی: ایستگاه پخش سیلاب برآباد سبزوار)

در این پژوهش نقش طرح بوته‌کاری ایستگاه پخش سیلاب برآباد شهرستان سبزوار و تاثیر آن بر بیابان‌زدایی مورد بررسی قرار گرفته است. ویژگی‌‌های گیاهی شامل درصد تاج پوشش و تراکم گیاهی به ترتیب توسط ترانسکت‌های 100 متری و پلات‌های 225 مترمربعی (15×15) و همچنین ویژگی‌های فیزیکی (بافت خاک) و شیمیایی خاک شامل شوری و اسیدیته خاک در سه عمق 30-0، 60-30 و 90-60 (عمق توسعه ریشه‌ها) مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی سه محدوده تیمار به‌عنوان منطقه پخش سیلاب و یک منطقه به‌عنوان شاهد همجوار با مناطق سه‌گانه پخش سیلاب در نظر گرفته‌شد. در تیمارهای تیمار سه‌گانه دو موردتیمار (یک و دو) آتریپلکس‌کاری و یک موردتیمار (سه) تاغ‌کاری شده‌است. نتایج بررسی‌ها در قالب طرح بلوک کامل تصادفی و مقایسه متوسط‌ها توسط آزمون دانکن انجام پذیرفت. نتایج به‌دست‌آمده از بررسی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک، بیانگر کاهش هدایت الکتریکی و اسیدیته در بیشتر نمونه‌ها می‌باشد که این تغییرات در مورد هدایت الکتریکی در سطح پنج درصد و در مورد اسیدیته در سطح یک درصد معنی‌دار است. در مورد بافت خاک در بیشتر نمونه‌ها شن در عمق 300 افزایش و رس خاک کاهش یافته‌است، که باعث اصلاح بافت و ساختار خاک شده؛ این روند در در مورد شن خاک در سطح یک درصد و در مورد اسیدیته در سطح پنج درصد معنی‌دار می‌باشد. همچنین نتایج حاصل از بررسی ویژگی‏های گیاهی بیانگر تاثیر مثبت پخش سیلاب و افزایش 75/15% درصدی تراکم گیاهی گونه‌های کشت شده نسبت به سال‌های اولیه کشت (حدود 20 سال پیش) می‏باشد. این تغییرات در سطح پنج درصد معنی‌دار می‌باشد. تراکم و درصد تاج‌پوشش گیاهی آتریپلکس به ترتیب حدود 08/8 و 75/5 درصد نسبت به تاغ افزایش نشان داده‌است. این تغییرات در سطح پنج درصد معنی‌دار نمی‌باشد ولی گونه تاغ از نظر استقرار گونه بومی منطقه با توجه به افزایش حدود 7/4 برابری نسبت به آتریپلکس و معنی‌دار بودن این تغییرات در سطح یک درصد موفق‌تر نشان داده‌است.

The Effects of Floodwater Spreading on Success Rate of Cultivated Species Planting and Combating Desertification (Case Study: Flood Spreading Station of Barabad, Sabzevar)

The purpose of this study was to evaluate the success rate of planting project. Also reviews combating desertification in this region by the Project. First, plant characteristics including canopy cover and vegetation density were measured by transect of 100m and plots of 225m2 (15×15), respectively. Also physical (soil texture) and chemical properties of soil samples including salinity and acidity at three depths of 030, 3060 and 6090cm (roots development zone) were measured. A region as a flood spreading area including three phases, two phases of Atriplex and one phase of Haloxylon was selected. Also, another region was considered as the control area. The results were compared by Duncan's test according to Completely Randomized Block design. The results of physical and chemical properties of the soil samples showed that the electrical conductivity and pH have decreased in the most samples. These changes were significant at the 5% level. Soil texture and sand increased but clay has decreased in the depth of 030cm, therefore soil structure has improved. The results of plant characteristics showed that water spreading has positive effects on establishment and natural regeneration of the planted spices (15.75 percent increase) and these changes are significant at the 5% level. Based on canopy cover and vegetation density results, there are no significant differences between Atriplex and Haloxylon; but the establishment of endemic species has been more successful in Haloxylon phase.