بررسی تغییرات مکانی و زمانی سطح آب زیرزمینی در دشت گرمسار

مدیریت منابع آب به‌ویژه آب‌های‌‌ زیر‌زمینی، در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. در چند دهه اخیر به دلیل عوامل طبیعی و انسانی‌، افت سطح آب‌‌ زیرزمینی در بیشتر مناطق‌ کشور گزارش شده است .با توجه به اهمیت موضوع روند تغییرات سطح آب زیرزمینی ‌‌دشت گرمسار در ‌سال‌های1390-1381 به کمک بهترین روش تخمین‌گر زمین‌آماری مورد ‌بررسی قرارگرفت. در آغاز داده‌های سطح آب زیرزمینی دشت گرمسار (شامل 45 حلقه چاه مشاهده‌ای)‌‌ جمع‌آوری شد و کیفیت و صحت آماری و اطمینان از نرمال بودن آن‌ها مورد آزمون قرار گرفت. از بین روش‌های مختلف درون یابی (بر پایه معیار rmse) همانند کریجینگ ((kriging و عکس فاصله  (idw)‌با توان‌های یک تا سه،‌ بهترین روش میان‌یابی تعیین و نقشه‌های مورد‌نظر در نرم‌افزار arcgis9.3 ترسیم شد. نتایج بدست آمده نشان داد که روش کریجینگ بهترین روش پهنه‌بندی سطح آب زیرزمینی در آغاز و پایان دوره مورد بررسی می‌باشد. ‌همچنین نقشه‌های پهنه‌بندی ‌مکانی سطح آب زیرزمینی‌ در این دوره نشان‌دهنده‌ی روند افت شدید سطح تراز آب زیرزمینی در شمال غرب منطقه ‌است و هر چه به سمت جنوب‌شرق می‌رویم از مقدار افت سفره آب زیرزمینی کاسته می‌شود. ‌در قسمت‌های شمال‌شرقی و جنوب‌غربی منطقه نیز طی این دوره سطح آب بالا آمده است و افتی مشاهده نشد. علت آن قرار داشتن منطقه مورد بررسی روی مخروط افکنه و ویژگی آن‌ است. همچنین نتایج نشان دهنده متوسط افت 5/3 متر سطح آب زیرزمینی در کل دشت طی 10 سال گذشته است، که علت اصلی‌ آن ‌‌کاهش بارندگی و پمپاژ بیش از حد آب‌ زیرزمینی‌ برای کشاورزی طی این دوره بوده است. بنابراین با بهره‏گیری از مدیریت صحیح و استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت فشار، به کاهش ‌مقدار افت در منطقه کمک خواهد کرد.

Study on Spatial and Temporal Variations of Groundwater Level in Garmsar Plain

Water resources management especially for groundwater resources is a very important task in arid and semiarid regions. Over last decades, because of various natural and anthropogenic factors, critical condition and declined groundwater level have been reported in most regions of the country. With regard to importance of this issue variation pattern of groundwater level in Garmsar plain was assessed using the best geostatistics estimator method over 20022011 period.‌‌ Among the various interpolation methods including Kriging and inverse distance weighting (IDW) with power 13, Kriging method was determined as the best interpolation method based on RMSE criterion. Results showed that spatial zoning maps of groundwater level in this period indicates intense depletion of groundwater level in the northwest of the region. Results also show that the average level of groundwater in the whole plain has decreased 3.5 m because of decreased rainfall and overpumping of groundwater for agricultural uses in the period.