واکاوی روند دمای سطح زمین در ایران مرکزی به پایۀ سری‌ زمانی داده‌های ماهواره‌ای در طی سال‌های 1380 تا 1396

دمای اتمسفر زمین نسبت به گذشته تقریباً 0.74 c°  افزایش یافته است و موجب ایجاد تغییرات گسترده آب و هوایی و وسیع در زندگی و فعالیت‌های انسان‌ها، گیاهان، جانواران و به‌طور کلی محیط زیست شده است. شواهد نشان می‌دهند که تغییرات آب و هوایی منجر به انقراض‌های زیادی در جهان خواهد شد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل روند تغییرات دمای سطح زمین در محدوده ایران مرکزی با به کارگیری داده‌های سنجش از دور و فناوری‌های سری زمانی است. داده‌های مورد استفاده در پژوهش حاضر، مربوط به سنجنده مودیس و ماهواره ترا  هستند و پژوهش حاضر طی سال‌های 2002 (1380) تا 2018 (1396) انجام شد. به منظور انجام پژوهش، از آزمون‌های روش‌های من‌کندال و همبستگی خطی استفاده شد. این آزمون‌ها برای بررسی متغیرهای مختلف دمایی مانند بیشینه، کمینه و میانه دمای ماهانه و سالانه و با هدف تحلیل دمای سطح زمین روزانه و شبانه استفاده شدند. با بررسی نقشه‌های خروجی مشخص شد این دو آزمون دارای نتایج یکسانی هستند. از این‌رو، بررسی روند تغییرات دمای سطح زمین با استفاده از هر دو‌ آزمون‌ها امکان‌پذیر است. در پژوهش حاضر، نقشه‌های آزمون همبستگی خطی مورد استفاده قرارگرفت. نتایج نشان داد در محدوده مورد بررسی، بیشترین افزایش معنی‌داری درجه حرارت در استان‌های قم، سمنان و اصفهان مشاهده شد و کاهش معنی‌داری، در استان‌های یزد و اصفهان مشاهده شد. پژوهش‌ها حاکی از اختلاف درجه حرارت شبانه روز، افزایش دمای سطح زمین و شکنندگی بوم‌ نظام‌ها در اثر تغییر اقلیم در مناطق خشک و بیابانی است که مطالعه حاضر این مطلب را تایید کرد و نتایج می ‌تواند برای مدیریت بهتر درجه حرارت و متغیرهای وابسته به آن، موثر باشد.

analyzing the trend of the temperature parameters related to the central plateau of iran using a time series of satellite data

introductionthe temperature of the earth has been rising by about 0.74 degrees celsius over the past century. a gradual increase in the average annual temperature has been reported by many researchers worldwide, while other reports suggest a decrease in this parameter. the assumption is that there will be more areas of the world experiencing higher temperatures. the climate changes are effectively represented by temperature changes, which is considered one of the main indicators in climate studies. the chemical composition of the atmosphere has changed because of the increase in human industrial activities, so it is responsible for unprecedented changes in the global climate in the past century. the increase in greenhouse gas concentration is the cause of this change. the evidence indicates that the increase in atmospheric gas concentration has caused a significant increase in global temperature. the use of thermal data from sensors is widely used in the study of terrestrial phenomena, as indicated by many studies. the temperature of the earth’s surface is directly and indirectly linked to all human activities. it is still not possible to calculate the temperature of the earth’s surface with perfect and accurate methods, but some sensors with suitable temporal, spectral, and spatial performance are able to take photos of the entire surface of the earth. the study is more important due to the fact that various species of animals, such as jebeer (belonging to the bovidae), are exposed to climate changes in arid and desert areas. due to its impact on humans, other creatures, and the entire environment, it is imperative to pay attention to climate change nowadays. in this regard, the main aim of the current study is to evaluate the lst (land surface temperature) trends, changes, and temperature threats of the land surface in the central plateau of iran. time series remote sensing data of the modis (mod11a2) sensor and terra satellite, in 8 days with spatial resolution of 1km from 2002 to 2018 have been used. material and methods the current study has been focused on the central plateau of iran. the central plateau of iran lies within the arid lands belt of the northern hemisphere. the current study has been attempting to extract exact information from the images by employing specific techniques. to achieve this goal, the mod11a2 product of terra satellite modis sensor, the trend of temperature changes and time series construction of the significance of man kendall methods and linear correlation parameters such as maximum monthly temperature, maximum annually temperature based on maximum monthly temperature, median monthly temperature, maximum annually temperature based on median monthly temperature, minimum monthly temperature, minimum annually temperature for daily and nightly temperature were used in terrset software and earth trends modeler section to extract significant increasing and decreasing areas. after identifying some parts of provinces with significant temperatures based on analysis and results, we can identify the vital numerical value of the temperature in each pixel of those significant parts in the next stage. this can be achieved by utilizing the difference between the final temperature and the initial temperature. trend analysis was used to simulate daily and nightly temperature changes for parameters of maximum monthly temperature, maximum annually temperature based on maximum monthly temperature, median monthly temperature, maximum annually temperature based on median monthly temperature, minimum monthly temperature and minimum annual temperature.