مطالعه برخی صفات فیزیولوژیکی و فنولوژیکی گیاه مریم گلی بیابانی .Salvia Eremophila Boiss در سه رویشگاه مرتعی استان یزد

هدف از مطالعه حاضر، بررسی صفات فیزیولوژیکی و فنولوژیکی و تعیین روابط بین عناصر موجود گیاه مریم‌گلی بیابانی .salvia eremophila boiss به‌عنوان یک گونه مرتعی بومی و دارویی در سه رویشگاه مرتعی استان یزد می‌باشد. بدین منظور در سه رویشگاه دامگاهان، تنگ چنار و قوام آباد و در سه ایستگاه مختلف، میزان عناصر‌غذایی شامل قند محلول، میزان کلروفیل، کاروتنوئید و پرولین موجود در اندام هوایی گیاه مریم‌گلی بیابانی در دو مرحله فنولوژیکی گلدهی و بذر‌دهی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌برداری از گیاهان به روش تصادفی سیستماتیک و با استفاده از پلات‌های یک متر‌مربعی در طول ترانسکت های 50 متری انجام گرفت. همچنین پس از بازدیدهای منظم میدانی، دیاگرام مراحل رشد فنولوژیکی مریم گلی بیابانی در محدوه مورد مطالعه ترسیم گردید. داده‌ها پس از جمع‌آوری و در سطح خطای 5% تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل مرحله فنولوژیکی، منطقه و ایستگاه اثر معنی داری بر روی متغیرهای مورد بررسی (0.05>p) داشت. بدین صورت که ایستگاه شماره 1 تنگ چنار در مرحله گلدهی از نظر میزان کلروفیل a، b بالاتر از سایر ایستگاه ها و مناطق مورد بررسی بوده و تفاوت معنی داری با آنها داشت. ایستگاه شماره 1 تنگ چنار در مرحله گلدهی و ایستگاه شماره 3 دامگاهان در مرحله بذر دهی، بشترین میزان کاروتنوئید را دارا بودند. همچنین میزان پرولین در مناطق مختلف، مراحل فنولوژیکی و ایستگاههای سه گانه، تفاوت معنی داری نشان داد. ایستگاه شماره 2 منطقه دامگاهان در زمان گلدهی بیشترین میزان پرولین را دارا بود. از نظر میزان قند محلول نیز اختلاف بین ایستگاه‌ها و مرحله فنولوژیکی (به غیر از مرحله گلدهی)، معنی‌دار بود. در مجموع، به دلیل تشابه شرایط اقلیمی ایستگاههای مورد بررسی در هر منطقه و نیز تیپ مرتع و ارتفاع از سطح دریا، این موضوع می‌تواند بر بروز تغییرات اندک در عناصر غذایی گیاه موثر باشد.

Study of some physiological and phonological traits of Salvia eremophila Boiss. at three rangeland sites in Yazd province

The purpose of current study was to study the physiological and phonological traits of Salivia eremophila Boiss. As a native and medicinal species in three rangeland sites in Yazd province (Iran). For this perpose three ares (Damaghan, TangeChenar and Ghavam Abad) and three sites in each area, were investigated in terms of Soulobe carbohydrates, Proline, Chlorophyll and Carotenoids in aerial parts of Salivia eremophila in two phonological stages: Flowering and seeding. Plant sampling was done based on randomizedsystematic method in 1M2 plots, along with 50 m2 transects. Also, phenolocical diagram of Salivia eremophila was figured based on consecutive field investigations. Data were analyzed at level of 5%. The results showed that there are significant differences in interaction effects among phonological stage, site and area. site No.1 of TangeChenar had significant difference in Chlorophyll (a b) with the other sites (p<0.05). As for Carotenoids, There were significant difference between sites and areas, in which site No.3 of Damgahan in seeding stage, and site No.1 of TangeChenar had the higher rates. Also, the rate of Proline in site No.1 of Damgahan (in flowering stage) was higher than the other sites and areas and it showed significant difference. The amount of Soulobe carbohydrates had significant difference in sites and phonological stages in general (except flowering stage). In overall, the climatic conditions of the sites of studied areas are almost similar in terms of annual rainfall, as well as rangelans type and altitude, and this can affect the occurrence of low changes in plant nutrients